ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 5. İÇ HASTALIKLARI GÜNLERİ , Ankara, Türkiye, 9 - 11 Mart 2023, ss.181, (Özet Bildiri)
Aksiyel spondiloartrit (axSpA) kronik bel ağrısı semptomu ve radyografide sakroiliit ile görülen, aksiyal iskeletin inflamasyonuyla karakterize, kompleks bir hastalıktır. Son yıllarda,patogenezde yer alan mekanizmaların aydınlatılması tedavi seçeneklerin artmasında önemli rol oynamıştır.
2000'li yılların başına kadar, günümüzde radyografik aksiyal spondiloartrit (r-axSpA) olarak adlandırılan ankilozan spondilit (AS) için tedavi seçeneği çok sınırlıydı. Tümör nekroz faktörü (TNF) inhibitörlerinin kullanıma girmesi, AS'nin tedavi paradigmasını önemli ölçüde değiştirirken, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) kullanımı hastalığın erken teşhisini iyileştirmiştir. Aksiyal SpA için yeni sınıflandırma kriterleri, tüm axSpA grubu için 2009 yılında yayınlandı; kriterler sadece AS/r-axSpA'lı hastalar (yani, modifiye New York kriterlerine göre radyografik sakroiliitli axSpA) için değil, aynı zamanda radyografik olmayan axSpA (nr-axSpA) olan hastalar için de geçerlidir.Aksiyal spondiloartritli (SpA) hastaların tedavisinde temel amaç, genellikle klinik ve laboratuvar remisyonu veya düşük hastalık aktivitesi durumu anlamına gelen inflamasyonsuz duruma ulaşmaktır.
Ankilozan Spondilit tedavisi nonfarmakolojik (düzenli egzersizler, eğitim vb.) ve farmakolojik modaliteleri içerir. Ankilozan Spondilit tanısı konan bir hastada kontrendike olmadıkça, nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler) birinci basamak tedavi olarak uygulanır.Oral steroidlerle uzun süreli tedavi verilmemelidir; ancak, çok yüksek hastalık aktivitesi durumunda sistemik steroidlerle kısa süreli tedavi düşünülebilir.Sülfasalazin periferik artritli hastalarda düşünülebilir.
Birinci basamak tedaviye yanıt vermeyen hastalarda biyolojik hastalık modifiye edici bir antiromatizmal ilaç (bDMARD) düşünülmelidir. Son yayımlanan ASAS-EULAR (recommendations for the management of axial spondyloarthritis 2022 update) klavuzunda belirtildiği gibi; aksiyal spondilartritte üç bDMARD sınıfı etkilidir: Tümör Nekroz Faktörü (TNF) alfa inhibitörleri ,İnterlökin-17 (IL-17) inhibitörleri ve Janus Kinaz (JAK) inhibitörleri.Her üç ilaç sınıfı da kas-iskelet belirti ve semptomlarını hafifleten benzer antiinflamatuar etkinliğe sahiptir; bununla birlikte eklem dışı belirtilere (psöriazis, inflamatuar barsak hastalığı, üveit) karşı etkinlikte farklılıkları vardır.