Akademik Veri Yönetim Sistemi
INMECS21 1. Uluslararası Medya ve Kültürel Çalışmalar Konferansı, Gaziantep, Türkiye, 6 - 07 Eylül 2021
COVİDRAMA: DRAMANIN DİJİTALLEŞMESİ VE ÇAĞDAŞ DRAMA DERNEĞİ
DENEYİMİ
Öğr. Gör. / Lecturer İhsan Metinnam - Öğr. Gör. Dr. / Lecturer PhD. Gökhan Karaosmanoğlu
Ankara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi
Bir konuyu canlandırmaya yönelik olarak gerçekleşen bir sanat formu, sanat eğitimi yöntemi ve disiplini
olan drama, tıpkı tiyatroda, performans sanatlarında olduğu gibi doğası gereği insanların fiziksel bir
mekanda, gerçek bir temasta bulunabilecekleri koşullarda bir araya gelmesini gerektirir. COVID-19
öncesinde, sözü edilen gerekliliklerden kaynaklı olarak dramanın uzaktan yapılabilirliğine ilişkin tutumun
yaygın biçimde olumsuz olduğu söylenebilir. COVID-19’la beraber drama için de dijitalleşme bir zorunluluk
haline gelmiştir. COVID-19 öncesinde drama ve teknoloji ilişkisi; projeksiyon, müzik çalar, video, kamera
gibi araçların drama sürecini etkili kılıp kılmayacağı üzerine odaklanan tartışmalardan oluşmaktadır.
Diğer bir deyişle, teknoloji, dramanın eğitsel ve estetik açıdan daha etkili olabilmesi amacıyla işe koşulacak
yardımcı bir bileşen olarak görülmektedir. Dramanın uzaktan yapılabilirliği ise doğrudan reddedilen bir
görüştür. Salgın koşulları yeni normalin dinamiklerine uyum sağlama süreçlerini beraberinde getirmiştir.
Türkiye’de yeni normale uyum sağlamak için en hızlı tepki veren alanlardan biri drama, kurumlardan
biri Çağdaş Drama Derneğidir (ÇDD). Drama eğitmeni yetiştirmeyi amaçlayan ÇDD, ilk olarak eğitmenlik
programının son aşaması olan bitirme projesini çevrimiçi ortama uyarlamıştır. İkinci olarak drama
eğitmenliği programını çevrimiçi ortamda uygulamaya başlamış; farklı aşamalardan oluşan programdaki
oyunlar, fiziksel etkinlikler ve canlandırma süreci çevrimiçi ortama uyarlanmıştır. ÇDD bünyesinde
düzenlenen “Drama Günleri, “Konulu Atölyeler” gibi gelenekselleşmiş etkinlikler dijital ortama uyarlanmış,
Covid-19 süreci drama derslerinin uzaktan verilebilmesi için dijital ortamın etkin kullanıldığı bir araştırma
ve eğitim birikimine dönüşmüştür. Türkiye’nin bu çabaları drama eğitimi alanındaki en büyük oluşum
IDEA’nın (International Drama/Theatre and Education Association) dikkatini çekmiş, dünyanın farklı
ülkelerinden uzmanların katıldığı çevrimiçi bir seminerde bu birikimler paylaşılmıştır. Bu çalışmanın amacı,
drama alanındaki dijitalleşme deneyimini Çağdaş Drama Derneği’nin çalışmaları odağında aktarmaktır. Bu
çalışmada temel nitel araştırma kullanılmış, çalışmanın verileri doküman incelemesi yoluyla toplanarak
betimsel olarak çözümlenmiştir. Bu yolla, bir sanat eğitimi disiplini ve yöntemi olan dramanın dijitalleşme
sürecine ilişkin deneyimin betimlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonunda, dramanın dijitalleşmesine
ilişkin alanda çalışan eğitimcilere, araştırmacılara ve sanatçılara çeşitli öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Yaratıcı drama, CoviDrama, COVID-19, Çağdaş Drama Derneği, Sanat Eğitimi