Akademik Veri Yönetim Sistemi
9. Karadeniz Onkoloji Günleri, Trabzon, Türkiye, 17 - 19 Ekim 2024, ss.46, (Özet Bildiri)
Amaç: Replikasyon defektif adenovirüs vektörleri, vektör tarafından ifade edilen transgenlere karşı güçlü humoral ve T hücresi yanıtlarını indükledikleri için aşılarda ve kanser tedavisinde kullanılmaktadır. Replikasyon defektif adenoviral vektör kanser aşılarının etki mekanizması, tümörle ilişkili antijenlerin (TAA’lar) tümör dışı dokuya veya antijen sunan hücrelere (APC’ler) ekspresyonuna dayanmaktadır. Konakçıyı enfekte eden adenovirüs, hücrelerin kanser de dahil olmak üzere çeşitli hastalıkları önlemek için olağan fizyolojik süreçlerinde geçirdiği apoptoz yolunu indükleyerek hücre ölümüne neden olur. Sitoprotektif bir mekanizma olan otofaji, adenoviral enfeksiyon sırasında hücre ölümüne de neden olur. Replikasyon defektif adenovirüsler gen tedavisi çalışmalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma, COVID-19 aşısı ve kanser aşısı olarak geliştirilen rekombinant adenoviral vektörlerin, iyi huylu ve kötü huylu hücrelerde apoptoz ve otofaji üzerindeki etkilerini araştırdı.
Yöntem: Bu amaçlar doğrultusunda HUVEC, A549 ve MDA-MB-231 hücreleri, düşük ve yüksek MOI’lerde (Enfeksiyonun Çokluğu) (1 ve 1000) viral vektörlerle enfekte edildi. Sağlıklı hücre sayısını elde etmek için hücre canlılığı tahlili yapıldı ve MOI: 0,1,100’de viral vektörlerle hücrelerin transdüksiyonu 24 saat, 48 saat ve 72 saatte gerçekleştirildi. Gen ekspresyon seviyelerini ölçmek için RNA izolasyonu, cDNA sentezi ve qRT-PCR deneyleri yapıldı. Western Blot yöntemi ile 72. saatte protein ekspresyon seviyeleri belirlendi.
Bulgular: CoVacHG ve AdCDGMCSF replikasyon defektif adenoviral vektörlerin MOI:1 ve MOI:100 değerlerinde bazı farklılıklar olsa da genel olarak CoVacHG aşısının apoptotik genlerin mRNA düzeyinde ekspresyonunu baskıladığı, benign bireylerde otofaji düzeyinin arttığı görüldü. AdCDGMCSF kanser aşısının, kanser hücrelerinde hem apoptotik hem de otofajik genlerin ekspresyonunu arttırdığı, ancak iyi huylu hücrelerde olmadığı bulundu.
Sonuç: CoVacHG ile enfekte olmuş sağlıklı hücrelerde koruma mekanizması aktive edilirken hücrelerin ölmediği bulundu. Bu sonuçlar, replikasyonu defektif adenoviral vektörlerin sağlıklı bireylerde aşı vektörleri olarak güvenli olabileceğini göstermektedir. Kanser aşısı olarak tasarlanan AdCDGMCSF ile enfekte edilen iyi huylu hücrelerde koruma ve ölüm mekanizmaları aktive olarak hücrelerin ölümüne yol açtı. Adenoviral vektörlerin apoptoz ve otofaji üzerindeki etkileri kanser hücreleri arasında önemli ölçüde farklılık göstermektedir. Akciğer kanseri hücrelerinde bulunan hücrelerin aşıya daha duyarlı olduğu ancak meme kanseri hücrelerinin daha dirençli olduğu belirlendi. Bu nedenle vektörden kaynaklanan adenoviral vektör aşılarının apoptozu indükleyici etkisi, terapötik genden bağımsız olarak farklı dozlarda optimize edilmelidir.
*Bu çalışma Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından desteklenmiştir (BAP-2022-2461).