Kutadgu Bilig II: Kutadgu Bilig'in Metin Türü ve Tarihsel Diyalektoloji için Değeri


Özönder F. S.

Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, cilt.3, sa.2, ss.179-253, 2018 (TRDizin)

Özet

Kutadgu Bilig, adı belli bir şairin kaleminden çıktığını bildiğimiz yazılı, hatta klasik Türk edebiyatının hâlâ en uzun Türkçe şiiridir. İslâmî muhitin aruz vezninde gelişmiş Arapça ve Farsça klasik şiir edebiyatının yanında yeni yeni boy gösteren Türkçe şiirin en önemli temsilcisi Balasagunlu Yûsuf Has Hacib, "ciddî" kurmaca eserinin yazımına muhitin en uygun biçimi mesnevîyi  seçmiştir. Balasagunlu Yûsuf Has Hacib "büyük kitab"ında anlatıcısının da bizzat kendisi olduğu "kutlu olma bilgisi" ideolojisine temel teşkil eden dört ana "şey"i kişileştirmiş, bu "temel" temsilcisi karakterlerini zaman-mekânda belli bir olay örgüsü içine yerleştirip karşılıklı konuşturarak eserini inşa etmiştir.