1960’lardan sonra, ışık teknolojilerini sanatsal bir araç olarak kullanma tavrı sanatçılar arasında yaygınlaşmaya başlamıştır. Zamanla ışığın temsilinden gerçekliğine, fiziksel varlığına oradan da yeni teknolojilerin etkisi ile sanatsal projeleri biçimlendiren temel bir elemana doğru bir dönüşüm gerçekleşmiştir. Işık bir tasvir aracı, konusu olmaktan çıkarak bir ortama, pratiğin kendisine dönüşmüştür. Işığı sanatsal projelerin oluşturulmasında ana malzeme olarak kullanmaya başlayan sanatçılar özellikle ışığın algı ve deneyimimizle ilişkisini keşfederek insanların günlük görsel çevrelerini algılama biçimlerini değiştiren, yüksek algısal farkındalığı teşvik eden enstalasyonlar tasarlamaktadırlar. Light and Space Movement (Işık ve Alan Hareketi)’nin öncü sanatçılarından biri olan James Turrell’in de içine girilebilir enstalasyonları ışığın yönlendirmesi ile oluşan uzaysal ve mekânsal deneyimimiz, bu deneyimin algımızda bıraktığı etkilere odaklanır. Turrell çalışmalarında, Maurice Merleau Ponty’nin metinleri ve Ganzfeld etkisi olarak bilinen optik fenomeni üzerine yapılan bilimsel çalışmalardan etkilenmektedir. Araştırmada betimsel analiz yöntemi ile doğal ve yapay ışıkla, mekâna ve mimariye müdahale eden James Turrell’in içine girilebilir ışık enstalasyonları sanatçının çalışmalarını şekillendiren ana öğeler ışıkla birlikte değişen algısal deneyim, renk ve mekân açısından incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Enstalasyon, ışık enstalasyonları, algı