22. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Muş, Türkiye, 7 - 10 Ekim 2021, ss.302-303, (Özet Bildiri)
Bildiri No: PDR2021.000687 Sunum Şekli: Sözlü Sunum
Bildiri Konusu: Kariyer Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri
*ArĢ. Gör. Sedat Gelibolu, Muş Alparslan Üniversitesi
Prof. Dr. Metin Pişkin, Ankara Üniversitesi
Scale Development Study of Career Ambiguity Intolerance
Ambiguity intolerance is individuals‟ way of responding to some situations which has unpredictable, complex and inconsistent clues. For some people ambiguity can be perceived as a source of discomfort and threat, while some others can perceive it as a desirable and comprehensible situation. Individuals may deal with this kind of situations also in their career path mostly. There are some scales measuring general intolerance of ambiguity. However the term ambiguity is vague enough to make a proper operational definition. Therefore it is aimed to develop a scale tapping indicators about the career life and measuring the indidividuals‟ way of responding to some career related situations including ambiguous characteristics. For the first phase of scale development process, a broad literature review has been done in order to reveal some indicators and dimensions about the construct and an item pool has been created. It is sent to some experts to get their opinions and with the help of their reviews the draft has been modified for applying to a small group as a pre-pilot study. Then a pilot study has been done with a group of 122 students having similar characteristics with the target group. Data obtained from pilot study were analyzed and according to the results of item statistics some items were removed from the item pool. In order to make an exploratory factor analysis the form has been delivered to a group of students whose number is 20 times bigger than the item numbers. After running an EFA, a scale consists of 18 items under three factors has been emerged. In order to validate the construct a different group of students whose number is 10 times bigger than the item number is reached and with the obtained data a confirmatory factor analysis has been run. Results showed that the goodness of fit statistics are within the acceptable limits. Apart from these, concurrent validity, discriminant validity and test-retest reliability studies have been made in order to collecting several evidence for validity and reliability. Consequently it is showed that this scale can be used in career counseling field.
Keywords: Career, Ambiguity Tolerance, Scale Development
Kariyer Belirsizliklerine Tahammülsüzlük Ölçeğinin Geliştirilmesi
Belirsizliğe tahammülsüzlük bireylerin öngörülemeyen, karmaşık ya da tutarsız/çelişkili ipuçları içeren belirsizlik taşıyan durum ve olaylara karşı yanıt verme biçimi olarak tanımlanmıştır. Kimileri için belirsizlik tehdit ve rahatsızlık kaynağı olarak algılanabilirken, kimleri için ise belirsizlik durumu arzu edilen, makul karşılanan bir durum olarak algılanmaktadır. Bireyler kariyerleri ile ilgili kararlar verirken de çoğu zaman belirsizliklerle baş etmek zorunda kalırlar. Bireylerin genel olarak belirsizlik durumlarına ilişkin tahammül düzeylerine yönelik ölçekler bulunmaktadır. Bununla beraber belirsizlik kavramı doğası gereği geniş bir kavramdır ve işevuruk tanımının yapılması güçtür. Bu nedenle kariyer alanına özgü belirsizlik içeren durumları konu edinen ve bireylerin bu durumlara ilişkin yanıt verme biçimini ölçmeye çalışan bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde ilk aşamada alanyazın taraması ile kavrama ilişkin boyutlar ve göstergeler belirlenmiş ve bu doğrultuda madde havuzu oluşturulmuştur. Maddeler uzman görüşüne gönderilmiş ve uzman görüşü sonrasında gerekli düzenlemeler yapılarak ön deneme amacıyla küçük bir gruba uygulanmıştır. Daha sonra pilot çalışma için hedef gruba benzer 122 kişilik bir grupta deneme yapılmış ve sonucunda madde analizlerine bakılarak sorunlu olan bazı maddeler havuzdan çıkarılarak ölçek formu hazırlanmıştır. Hazırlanan form madde sayısının 20 katına ulaşacak büyüklükte bir gruba uygulanmış ve açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi sonucunda üç boyutlu 18 maddeli bir ölçek oluşturulmuş ve madde sayısının 10 katından fazla kişiden oluşan farklı bir grupta veri toplanmıştır. Bu verilerle yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda da oluşturulan yapıya ilişkin uyum iyiliği değerlerinin kabul edilebilir sınırlar arasında olduğu görülmüştür. Ayrıca eşdeğer form geçerliği, ayırdedici geçerlik, test-tekrar test güvenirliği gibi çalışmalar yapılarak ölçme aracının geçerlik ve güvenirliğine ilişkin kanıtlar toplanmıştır. Böylece ölçeğin kariyer danışmanlığı alanında kullanılabilecek bir ölçek olduğu gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kariyer, Belirsizliğe Tahammülsüzlük, Ölçek Geliştirme