Erken Tunç Çağı nda Batı ve Orta Anadolu Kültürel İlişkileri Işığında Depas ve Tankard Türü Kaplar


Creative Commons License

Yılmaz D.

ANADOLU, cilt.2010, sa.36, ss.45-64, 2010 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2010 Sayı: 36
  • Basım Tarihi: 2010
  • Doi Numarası: 10.1501/andl_0000000373
  • Dergi Adı: ANADOLU
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.45-64
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

 Seramik kaplar bir kültürün en önemli unsurudur. Kolay taklit edilmesi ve taûınabilmesi bakımından kültürel iliûkileri en iyi yansıtan malzeme grubudur. Erken Tunç Çaøı boyunca çeûitli seramik kültürleri hem Batı hem de Orta Anadolu’da geliûmiûtir. Söz konusu yerel özellikteki seramikler, ticaret ve kültürel iliûkiler sonucunda asıl daøılım alanından daha geniû bir coørafyada depas ve tankard gibi moda bir kap ûekliyle ortaya çıkmıûtır. Bu makale Erken Tunç Çaøı’nda Batı ve Orta Anadolu kültürel iliûkileri bakımından depas ve tankard türü kapları içermektedir. Bu tür kaplar Ege Dünyası, Balkanlar, Anadolu ve Suriye’ye kadar uzanan geniû coørafyada ortaya çıkmaktadır. Batı Anadolu kökenli olarak bilinen depas ve tankard türü kaplar bölgesel özellikleri bakımından çeûitli tiplere ayrılmaktadır. Söz konusu kaplar Batı ve Orta Anadolu’da ortak içme kültürünü göstermektedir. Bu makalede depas’lar dört ana tip ve tankard’lar iki ana tip altında incelenmiûtir. Batı Anadolu’da Pisidya ve Kuzeybatı Anadolu olmak üzere iki ana üretim merkezi bilinmektedir. Sonuç olarak; Batı ve Orta Anadolu’da ele geçen depas ve tankard’ların üretim merkezleri, yerel veya ithal örnekleri kültürel baølantıları göstermektedir. Batı Anadolu’daki üretim merkezlerinden Pisidya Bölgesi Orta Anadolu’nun güneyini, Kuzeybatı Anadolu üretim merkezi ise Orta Anadolu’nun kuzeyini yoøun bir ûekilde etkilemiûtir. Bu kültürel baølantılar Orta Anadolu’nun güneyinde mimari ve küçük eserlerde görülürken; Orta Anadolu’nun kuzeyinde ise sadece küçük eserler de görülmektedir. ETÇ II-III boyunca depas ve tankard’lar kolay taûınabilir olmaları nedeniyle ticari faaliyetlerle veya yerel atölyeler arasındaki baølantılarla yayılmıû olmalıdır.