Osmanlı Gazeteciliği ve Ahaliye Ulaşmak, Ahaliyi Görünür Kılmak: Tasvir-i Efkâr Örneği


Creative Commons License

KIZILCA G. K.

Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, cilt.78, sa.1, ss.167-190, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 78 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.33630/ausbf.1109976
  • Dergi Adı: Ankara Üniversitesi SBF Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Islamicus, MLA - Modern Language Association Database, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.167-190
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Osmanlı İmparatorluğu’nda gazetecilik görece geç bir tarihte başlamıştır. Bununla birlikte, Osmanlı gazetecileri ilk günden itibaren büyük bir hevesle ahalinin sesi oldukları iddiasıyla gazete çıkarmışlardır. Tanzimat reformları çerçevesinde sözü verilen haklara dayanarak, ilk Osmanlı gazetecileri, Bâbıali’nin halkına karşı sorumluluklarını tanımlamaya çalışmışlardır. Aynı zamanda çıkarttıkları gazetelerle, Osmanlı ahalisine, söz konusu haklarını tanıtmışlardır. Bu çalışmada, ilk Osmanlı gazetecilerinin gazetecilik anlayışı ele alınmaktadır. Bunun için Tasvir-i Efkâr gazetesinin Şinasi’nin yönetimi altında çıkan 1862-1865 yılları arasına odaklanılmıştır. Şinasi, geniş kitlelere ulaşmak için sade ve ulaşılabilir bir dille gazetesini çıkarmıştır. Makale, Şinasi yönetimindeki Tasvir-i Efkâr’ın, gazetecilik üslubuyla ve halkın haklarını savunarak Osmanlı ahalisini görünür kıldığını göstermeyi amaçlamaktadır. Şinasi, ardıllarına sıradan halkın dilek ve şikayetlerinin dillendirildiği bir gazetecilik mirası bırakmıştır
Journalistic activities started rather late in the Ottoman Empire. Yet, from the first day onwards, the Ottoman journalists enthusiastically published newspapers asserting to give a voice to commoners. Based on the promised rights of the Ottoman state’s reform program called Tanzimat, the journalists of the first newspapers attempted to define responsibilities of the Sublime Porte to its public. Through newspaper publishing, journalists introduced their rights to the Ottoman commoners. This article explores how the first Ottoman journalists understand news publishing activities. It focuses on Şinasi’s Tasvir-i Efkâr as its case study. To be able to reach public, Şinasi published Tasvir-i Efkâr with such an accessible and simple language. This article aims to show that through his journalistic style and by advocating the rights of public, Şinasi made the Ottoman ahali visible. He left a strong journalistic legacy through which public acquired new supporters to voice its demands and complaints.