Otizm Spektrum Bozukluğu Öncesi ve Sonrasıyla Tanı: Çocuk Gelişimci Bakış Açısıyla Bir İnceleme


Creative Commons License

Aydos S., Çalış E. S.

Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, vol.4, no.1, pp.31-53, 2021 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, otizm tanılı çocukların tanılama öncesi, tanılama süreci ve tanılama sonrasına ilişkin ihtiyaçlarının ve tanılanma sürecinde yaşadıkları sorunların çocuk gelişimci bakış açısı ile belirlenmesi ve önlenebilmesi için neler yapılması gerektiğine dair çözüm önerileri ortaya konulmasıdır. Yöntem: Nitel araştırma yöntemlerinden temel yorumlayıcı desen kullanılmıştır. Çalışma grubu hastanede çalışan beş çocuk gelişimciden oluşmaktadır. Veriler “Görüşme Formu” ile toplanmış ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Bulgular: Bulgular altı tema altında toplanmıştır. Bu temalar, “Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların tanılanma süreçleri: uzun ince bir yol”, “Otizm spektrum bozukluk tanısı olan çocukların çocuk gelişimcilere yönlendirildiği diğer tanı şüpheleri: yanlış hesap Bağdat’tan döner”, “Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocukların değerlendirilmeden önce muayene oldukları poliklinikler”, “Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocukların tanılama sürecinde yaşadıkları sıkıntılar”, “Otizm spektrum bozukluğunun tanılanmasında yaş kriteri”, “Erken tanıyı kolaylaştırmak için yapılması gerekenler” şeklinde oluşturulmuştur. Sonuç: Çalışma sonucunda; otizm tanısı alan çocukların tanıyı alana kadar zorlu ve uzun bir süreçten geçtikleri, bu süreci kolaylaştıran en önemli faktörün çocuğun başvurduğu hastanenin personel istihdamı olduğu, çocukların tanı almadan önce birçok farklı tanı ihtimali ile değerlendirildikleri, tanılanma öncesinde hem ailesinin hem de karşılaştığı sağlık personelinin otizm hakkındaki bilgi eksikliğinden kaynaklı tanılama yaşının uzadığı, tanının daha erken koyulabilmesi için daha düzenli değerlendirmelere ve başta aile hekimleri ve pediatristler olmak üzere sağlık personelinin otizme ilişkin bilgi ve farkındalık düzeylerinin arttırılması gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır.