COVID-19 Sonrası Kardiyopulmoner Uygunluk Düzeyinin Normal Değerlerle Karşılaştırılması ve Fiziksel Kapasiteyi Etkileyen Faktörlerin Araştırılması; Nihai Sonuçlar

Turan B. K., Genç A., Gökmen D., Aytür Y.

8.Tıbbbi Rehabilitasyon Kongresi, Ankara, Türkiye, 9 - 13 Kasım 2022, ss.166

Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
Basıldığı Şehir: Ankara
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.166
Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

P-005
COVID-19 Sonrası Kardiyopulmoner Uygunluk Düzeyinin Normal Değerlerle

Karşılaştırılması ve Fiziksel Kapasiteyi Etkileyen Faktörlerin Araştırılması; Nihai Sonuçlar

Burak Kamil Turan1, Aysun Genç1, Derya Gökmen2, Yeşim Kurtaiş Aytür1
1Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara 2Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Ankara

Giriş: SARS-CoV-2 2019 yılı sonlarında tanımlanmış yeni bir koronavirüs türüdür. Neden olduğu hastalık COVID-19 olarak adlandırılmıştır. Hastalık başta solunum sistemi olmak üzere birçok sistemi etkilemektedir. İleri yaş, erkek cinsiyet, düşük fiziksel aktivite düzeyi ve çeşitli komorbiditelerin kötü klinik seyir ile ilişkili olduğu bildirilmektedir. Aktif hastalık dönemi sonrası hastaların bir kısmında toplumsal yaşama dönüşte güçlük yaşanmaktadır.

Amaç: Bu çalışma ile COVID-19 sonrası fonksiyonel durumun egzersiz kapasitesi ile değerlendirilmesi, egzersiz kapasitesi ile yaş, cinsiyet, fiziksel aktivite düzeyi, eşlik eden tıbbi durumlar ve hastalık şiddeti arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Materyal-Metod: Çalışmaya COVID-19 geçirdiği PCR testi ile kanıtlanmış, semptomları geriledikten sonra en az 30 gün geçmiş 18 yaş üstü hastalar alınmıştır. Hastaların demografik verileri, eşlik eden tıbbi durumları ve hastalık şiddetleri kaydedilmiştir. COVID-19 öncesi fiziksel aktivite düzeyleri Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Kısa Formu ile tespit edilmiştir. Hastalara 6 dakika yürüme testi (6DYT), solunum fonksiyon testleri (SFT) ve kardiyopulmoner egzersiz testi (KPET) uygulanmıştır. Bu çalışma TÜBİTAK tarafından 121S055 proje numarası ile desteklenmiştir.

Sonuç: Çalışmaya 132 hasta alınmıştır. COVID-19 sonrası değerlendirme süresi ortalama 100,51 gündür. Egzersiz kapasitesi KPET ile edilen maksimum oksijen tüketimi (VO2maks) ile değerlendirilmiş olup beklenen değere ulaşma yüzdesi (VO2maks,%pred) olarak ifade edilmiştir. COVID-19 hastalarında obezite, hipertansiyon, sigara kullanımı, diyabet ve aterosklerotik kalp hastalığı gibi tıbbi durumların, yaşın ve hastalık öncesi fiziksel aktivite düzeyinin egzersiz kapasitesi üzerinde olumsuz etkisi olmadığı tespit edilmiştir (Tablo1). Farklı hastalık şiddeti gruplarındaki bireylerin egzersiz kapasiteleri arasında anlamlı fark yoktur (Tablo2). Erkek cinsiyetin hafif şiddetli hastalıkta egzersiz kapasitesi üzerinde olumsuz etkisi izlenmiştir (Tablo3). Egzersiz kapasitesi düşük bireylerde vital kapasite (VC), zorlu vital kapasite (FVC), 1. saniyedeki zorlu ekspirasyon hacmi (FEV1), maksimal istemli ventilasyon (MVV) ölçümlerinin beklenen değere ulaşma yüzdeleri (%pred) daha düşüktür. Ayrıca bu bireylerde anaerobik eşikteki (VO2AT) oksijen tüketiminin beklenen maksimum oksijen tüketimine oranı (VO2AT(%)) da düşüktür (Tablo1). COVID-19 hastalarında dekondisyon ve solunum kısıtlılıkları egzersiz kapasitesindeki azalmanın nedenleridir.

Anahtar Kelimeler: COVID-19, Kardiyopulmoner Egzersiz Testi, VO2maks, Egzersiz Kapasitesi, 6 Dakika Yürüme Testi