Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Katılımlı 25. Paleontoloji-Stratigrafi Çalıştayı/25th Paleontology-Stratigraphy Workshop with International Participation, Abstract Book, Chamber of Geological Engineers of, Elazığ, Türkiye, 02 Eylül 2024, ss.26-27
Antropolojı̇ Türkı̇ye'de Neden Kuruldu, Amacı ve Önemı̇ Nedı̇r Sevim Erol, A. Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, 06100, Sıhhıye/Ankara (aylasevimerolmail.com) Antropoloji: İnsanın ortaya çıkışından günümüze kadar geçen süre içerisinde biyolojik ve kültürel açıdan neden, niçin ve nasıl değiştiğini ve geliştiğini bütüncül bir yaklaşımla inceleyen disiplinler arası bir bilimdir. Biyolojik, Sosyal ve Adli Antropoloji olmak üzere üç temel alanı vardır. Antropoloji İngiltere’de kurumsallaşıncaya kadar uzun bir süre “Biyolojik Antropoloji” alanında araştırmalar yapılmıştır. Antropoloji kavramına kültürel veya farklı toplumlara dair araştırmaları kapsayan “sosyal antropoloji” veya Amerika’da benimsenen ismi ile “kültürel antropoloji”çalışma alanlarının dahil edilmesi on dokuzuncu yüzyılda olmuştur [1]. Ülkemizde Antropoloji Bölümünün kuruluşunun temeli Atatürk'ün Antropolog Fransız H. V. Vallois ve İsveçli Marc Sauter ile tanışmasından sonra atılmıştır. Atatürk Anadolu topraklarında geçmişte yaşamış uygarlıkların ve toplumların incelenmesi amacıyla antropoloji ve arkeoloji bilim dallarının kurulmasına önderlik etmiştir. Böylece Cumhuriyet’in ilanından iki yıl sonra 1925’te İstanbul Darülfünunu Tıp Fakültesi’nde “Türkiye Antropoloji Tetkikat Merkezi” kurulmuş ve başkanlığına Ord. Prof. Şevket Aziz Kansu getirilmiştir [2]. Türkiye “Antropoloji Tetkikat Merkezi”nin kurucu üyeleri Prof. Dr. Nurettin Ali Berkol, Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp, Prof. Dr. Süreyya Ali, Prof. Dr. Aim Mouchet ve Prof. Dr. İsmail Hakkı’dır. Merkez 1929 yılına kadar Haydarpaşa Tıp Fakültesi bünyesinde faaliyetini sürdürmüştür. Cumhuriyet'in ilanından sonra Atatürk’ün önderliğinde 1933 yılındaki üniversite reformuylabirlikte, Üniversitelerdeki yeni yapılanma kapsamında, bir yandan yurt dışından bilim insanları Üniversiteleimize davet edilirken, diğer yandan kendi bilim insanlarımızın yurt dışında yetişmelerine olanak sağlanmıştır. Biyolojik antropoloji çalışmaları yapmak üzere kurulan bu merkezin temel amaçlarından biri de, Türkiye’de yapılmış antropoloji çalışmalarını bir araya getirmek ve gençlere antropoloji eğitimi vermekti [2]. 1933 yılında “Türkiye Antropoloji Tetkikat Merkezi” İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'ne taşınmış ve başına Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu getirilmiştir. Ankara’da Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin 1935 yılında kurulmasıyla “Antropoloji Enstitüsü” olarak tüm araştırma ekibiyle birlikte önce Ankara Evkaf apartmanına taşınmış, DTCF binası tamamlandıktan sonra da Enstitü bu fakülteye nakledilmiştir. Bu dönemde başta Dr. Kansu başta olmak üzere, Muine Atasayan, Afet İnan, İsmail Kılıç Kökten, Muzaffer Süleyman Şenyürek gibi araştırmacılar paleolitik dönem kültürü ve insan evrimi araştırmalarına yönelik çalışmalar yapmışlardır. 1959 yılında ise İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi’nde Sosyal Antropoloji ve Etnoloji Bölümü kurularak başkanlığına Amerikalı antropolog C.W.H. Hart getirilmiştir. AÜ DTCF’deki Antropoloji Enstitüsü’nde ise 1961 yılında Fizik Antropoloji, Prehistorya ve Etnoloji Kürsüleri kurulmuştur [3]. 1981 yılında Fizik Antropoloji, Paleoantropoloji, Etnoloji ve Sosyal Antropoloji anabilim dallarından oluşan bir bölüme dönüştürülen Antropoloji Bölümü, günümüzde jeoloji, paleontoloji, petrografi, adli bilimler, yer bilimleri, sosyal bilimler vb gibi çok disiplinli alanlarla birlikte çalışmalarını yürütmektedir. Anahtar Kelimeler: Antropoloji, fizik antropoloji, sosyal antropoloji. Kaynaklar: [1] Dirkmaat, D. C. and Cabo, L.L. (2012). Anthropology: embracing the new paradigm. A Companion to Forensic Anthropology, 424. [2] İnan, A. (1946). Türkiye tarihi ve antropolojisi üzerine. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Dergisi, 7 (1), 203-235. [3] Erdentuğ, A. and Magnarella P.J. (2001). Turkish social anthropology since the 1970s. The Oriental Anthropologist, 1 (1), 60-67.
Why Anthropology was Established in Turkey, What is Its Aim and Importance Sevim Erol, A. Ankara University, Faculty of Language and History-Geography, 06100, Sıhhıye/Ankara, (aylasevimerolmail.com) Anthropology: Anthropology is an interdisciplinary science that examines why, how and why human beings have changed and developed biologically and culturally from the beginning to the present day from a holistic perspective. It has three fields: Biological, Social and Forensic Anthropology. For a long time, he conducted research in the field of "Biological Anthropology" until anthropology was institutionalized in England. It was only in the nineteenth century that the field of "social anthropology", or "cultural anthropology" as it is called in the United States, which involves the study of culture or different societies, was included in the field of anthropology [1]. The establishment of the Department of Anthropology in Turkey began with Atatürk's meeting with anthropologists H. V. Vallois from France and Marc Sauter from Sweden. Atatürk pioneered the creation of the disciplines of anthropology and archaeology to study the civilizations and societies that lived in Anatolia in the past. Thus, two years after the proclamation of the Republic, in 1925, the "Turkish Anthropology Research Center" was established at the Istanbul Darülfünunu Faculty of Medicine and Ord. Dr. Şevket Aziz Kansu was appointed as its president [2]. The "Anthropological Research Center" was established in Turkey to study Anatolian populations. The founding members of the Center were Prof. Dr. Nurettin Ali Berkol, Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp, Prof. Dr. Süreyya Ali, Prof. Dr. Aim Mouchet and Prof. Dr. İsmail Hakkı. After the proclamation of the Republic, scientists from abroad were invited to our universities with the university reform carried out under the leadership of Atatürk in 1933, while our own scientists were given the opportunity to work abroad within the framework of the new structuring in universities. One of the main aims of this center, which was established to conduct biological anthropology studies, was to bring together anthropological studies done in Turkey and to educate young people in anthropology [2]. In 1933, the "Anthropological Research Center of Turkey" was transferred to the Faculty of Science of Istanbul University and Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu was appointed as its head. With the establishment of the Faculty of Language and History-Geography in Ankara in 1935, the "Anthropology Institute" was first transferred to the Ankara Evkaf building with its research team, and after the DTCF building was completed, the Institute was moved to this faculty. During this period, researchers such as Dr. Kansu, Muine Atasayan, Afet Inan, İsmail Kılıç Kökten, Muzaffer Süleyman Şenyürek, and Muine Atasayan started surveys and excavations for the study of Paleolithic culture and human evolution. In 1959, the Department of Social Anthropology and Ethnology was created at Istanbul University, Faculty of Literature, and the American anthropologist C.W.H. Hart was appointed as its head. In 1961, the Chairs of Physical Anthropology, Prehistory and Ethnology were established at the Institute of Anthropology at the AU DTCF [3]. The Department of Anthropology was restructured in 1981 as a department consisting of Physical Anthropology, Paleoanthropology, Ethnology and Social Anthropology. Today, the Department of Anthropology works in multidisciplinary fields such as geology, paleontology, petrography, forensic sciences, earth sciences and social sciences. Keywords: Anhropology, physical anthropology, social anthropology. References: [1] Dirkmaat, D.C. and Cabo, L.L. (2012). Anthropology: embracing the new paradigm. A Companion to Forensic Anthropology, 424. [2] İnan, A. (1946). Türkiye tarihi ve antropolojisi üzerine. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Dergisi, 7 (1), 203-235. [3] Erdentuğ A. and Magnarella P.J. (2001). Turkish social anthropology since the 1970s. The Oriental Anthropologist, 1 (1), 60-67.