Yaratıcı Drama, Müze-Toplum İlişkisini Değiştirebilir mi?: Müzelere Yönelik Yaratıcı Drama Projelerinde Kullanılan Soruların Yönü


Karaosmanoğlu G., Sivrikaya G.

31. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Kongresi, Ankara, Türkiye, 25 - 29 Ekim 2023

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Müzelerde yapılan yaratıcı drama çalışmalarına bakıldığında bu çalışmaların müzelere yönelik olumlu tutum geliştirmeyi de hedeflediği görülür. Bu durumdan yola çıkılarak, müze-toplum ilişkisinin yaratıcı drama projelerinde nasıl ele alındığı merak konusu olmuştur. Belirtilen konunun ele alınması amacıyla, araştırmada, müzelere yönelik olarak geliştirilen yaratıcı drama projelerinde kullanılan soru-yanıt tekniğinin soruların yönü (eğitmenden katılımcılara, katılımcılardan eğitmene veya katılımcılar arası) ve kullanım amaçları açısından incelenebileceği düşünülmüştür.  Müze birimi de bulunan Özel Doğaç Yaratıcı Drama Eğitmenliği/Liderliği Kursunun bitirme projelerinin doküman analizi yoluyla incelendiği çalışmada, 681 projeye ulaşılmıştır. Bu projeler içinde müzelerle ilişkili 16 projenin olduğu tespit edilmiş, müzelerle ilgili projeler içinde katılımcı grubu 15 yaş ve üzerindeki kişiler olan sekiz bitirme projesinin incelenmesi uygun bulunmuştur. Bitirme projelerinde sorulan soruların yönleri eğitmenden katılımcıya, katılımcıdan eğitmene, katılımcılar arası olacak şekilde gruplandırılmıştır. Projelerin yedi tanesinde soruların yönünün eğitmenden katılımcılara doğru, birinde katılımcılar arasında olduğu tespit edilmiştir. Bulgular değerlendirildiğinde şunlar söylenebilir: Yaratıcı drama çalışmalarının farklı bakış açılarını ve görüşleri belirgin kılan doğası göz önünde bulundurulduğunda katılımcıların aktif ve sanatsal yolla araştırma yapan kişiler olduğu bilinmektedir. Fakat bu araştırmalar müze-toplum ilişkisini irdeleyen çalışmalardan olmaktan çok müzelerin var olan kurumsal rolünü pekiştiren bir yerde durmaktadır. Diğer yandan katılımcıların oluşturduğu sorular, müzelerde sunulan bilgilerin sorgulanabilir olduğunu sezmeye; müzelerde anlamlandırmakta zorlandıkları süreçleri anlamlandırmalarına; farklı ihtiyaçlar ile müzelerin imkânlarını bir araya getirme zeminlerini fark etmelerine; müzelerin değişiminde rol oynamalarına yardımcı olabilir. Belirtilen sonuçlar ışığında müzelere yönelik yaratıcı drama projelerinde Röportaj-Söyleşi-Sorgu tekniğinin de kullanılarak soruların yönünün çeşitlendirilmesi önerilmektedir. Böylece projelerin müze-toplum ilişkisine yönelik amaçlarının da olumlu yönde etkileneceği düşünülmektedir.

Anahtar Sözcükler: Müze, müze-toplum, katılımcı müze, müzede yaratıcı drama, yaratıcı drama teknikleri