SUS BARBATUS! ROMANINDA DOĞANIN MİTOLOJİK KAVRANIŞI VE EKOLOJİK KONUMLANMA


Özata Dirlikyapan J.

INTERNATIONAL JOURNAL OF LANGUAGE ACADEMY, sa.41, ss.1-19, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2022
  • Doi Numarası: 10.29228/ijla.58223
  • Dergi Adı: INTERNATIONAL JOURNAL OF LANGUAGE ACADEMY
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Education Source, ERIC (Education Resources Information Center), Linguistic Bibliography, MLA - Modern Language Association Database
  • Sayfa Sayıları: ss.1-19
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türk romanı, başlangıcından bu yana halk hikâyeleri, destanlar ve masallardan etkilenmiş, bu etki bazı yazarlarda kendisini daha güçlü bir biçimde hissettirmiştir. Benzer bir biçimde mitoloji de romanın hem etkilendiği hem çatıştığı bir kavrayış biçimi olmuştur. Halk hikâyesi ve destan geleneğinden beslenen roman yazarları genellikle doğa olaylarını hikâyenin önemli bir unsuru haline getirirler. Son yılların önemli yazarlarından Faruk Duman’ın edebiyatında da bitkiler, hayvanlar ve insanlar Kozmos’un birbirinden ayrılmaz unsurları olarak çoğunlukla iç içe, mitsel bir tarzla anlatılırlar. Duman’ın metinlerinde, doğanın ve hayvanların anlatımında özel bir dikkat gözlemlenir. Sus Barbatus! adlı roman dizisinde de bu dikkatin ekolojik niteliği, mitolojinin bütüncül bakış açısıyla ve halk hikâyelerinin umutlu tonuyla birleştirilerek özgün bir dünya yaratılmıştır. Bu dünya toplumcu gerçekçi bir damardan beslendiği gibi, aynı anda öyküleme ve dili kullanma biçimindeki farklılıklarla söz konusu gerçekçi gelenekle çatışır. Yazar betimlemelerinin ayrıntıları ve derinliğiyle doğayı arka planda ya da insanların dışında kalan bir unsur olarak değil, ana yaşamsal unsur olarak konumlandırır. Hayvanların ve insanların kendi dünyalarındaki yaşantılarını ve davranışlarını öykülerken, okurun “benzerlikler ve farklar” üzerine daha derin düşünmesini sağlar. “Değer” açısından merkeze insanı koymaz. Canlılar dünyasının her bir öğesine özel bir ihtimamla yaklaşılması, romanlara işlemiş ekolojik tutumun göstergesidir Bu yazıda, Sus Barbatus! roman dizisinin ilk iki cildindeki dünya kavrayışı, doğa, hayvan ve insan ilişkisi temelinde incelenmiştir.