Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı , Ankara, Türkiye, 25 - 30 Eylül 2007, ss.239-250
İran'da oldukça eski tarihe ve büyük bir konuşur nüfusuna sahip olan Türkçe, 20. yüzyılın başlarından itibaren özellikle eğitim alanında yasaklanmış bir dil olmasına rağmen, standartlaşma sürecini kısmen de olsa sürdürebilmiştir. Yasak döneminden önce Batı Türk yazı dilinin geniş kullanıldığı, birçok önemli eserin yazıldığı İran sahası, aynı zamanda Doğu (Çağatay) Türkçesinin de kullanıldığı, öğrenildiği bir saha idi. Çağatay Türkçesinin daha iyi anlaşılması için bu sahada yazılmış olan dilbilgisi kitapları ve sözlüklerle birlikte Batı (Oğuz) Türkçesinin grameri ve sözlükleri de az aralıklarla kaleme alınmıştır. Fakat 18. yüzyıldan itibaren yaygınlaşmaya başlayan ve gittikçe artan mahallileşme süreci, Pehlevi hakimiyeti ile başlayan yasak döneminin de etkisi ile Türkçenin geleneksel standart türden uzaklaşmasına ve yeni standart türün de tam anlamı ile şekillenmemesine sebep olmuştur. Bireysel çalışmalara rağmen, Türkçenin İran'da yeniden standartlaşma sürecine girmesi, 1979 yılında Tahran'da yayın hayatına başlayan Varlıq (Varlık) dergisiyle başlamıştır. Bu süreçte Türk yazı dilinin şekillenmesi, Arap alfabesindeki reformlar ve değişiklikler ve dilin mümkün olduğu kadar yabancı unsurlardan arındırılması gibi çalışmalar gözlenmektedir.