Türkçü Bir Derginin Tarih Anlayışı: Bozkurt (1939-1942)


Creative Commons License

Dinçer H.

History Studies, cilt.15, ss.81-99, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 15
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.9737/historystudies.1301984
  • Dergi Adı: History Studies
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.81-99
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye, 1939-1945 yılları arasında yaşanan İkinci Dünya Savaşının dışında kalmasına rağmen Almanya’da etkin olan ırkçı ideoloji Türkiye’de taraftar bulmuştu. Reha Oğuz Türkkan’ın yayınlamaya başladığı Bozkurt (1939-1942) dergisinde ırkçı ve Turancı fikirler savunulmaktaydı. Reha Oğuz Türkkan, Hüseyin Namık Orkun, Nurullah Barıman, Sami Karayel, Nejdet Sançar gibi milliyetçilerin yazılarının yayınlandığı dergide tarih, savaşlar toplamı olarak kabul edilmiştir. Sanat, sanayi, devlet, sosyal emniyet, intizam, asayiş gibi uygarlık unsurlarını savaşın yarattığı kabul edilmiştir. Türk tarihi, savaşlar ve zaferlerden oluşan bir bütün olarak değerlendirilmişti. Türkleri askeri başarıları, yönetim biçimi, askeri örgütlenme, ekonomik koşullar ile değil, Türk’ün üstün ırk olması ile açıklanmıştı. Osmanlı tarihi, devşirmelerin, ulema etkisiyle, Türkün dışlandığı, ulusal benliğini kaybettiği dönem olarak da değerlendirilmiştir. Bozkurt dergisindeki tarihe, Türk tarihine savaş ve zafer merkezli bakıldığından, Türklerin uygarlığa katkıları yüzeysel olarak işlenmişti. İkinci Meşrutiyet, Cumhuriyet dönemine pek az değinilmişti. Türkiye’nin Avrupa ülkelerinin gerisinde olduğunu kabul edilirken, İkinci Dünya Savaşı’na katılmaktan yana olmuşlardı. Varılan kanaat odur ki, Bozkurt dergisinde somutlaşan; ırkçı ve Faşist ideolojiyle sarmalanmış, geçmişi tek boyutlu gören, yaşanılan zaman ve toplumsal gerçeklik ile bağı kopmuş bir tarih anlayışıdır.