Research Information System
TÜCAUM 2024 International Geography Symposium, Ankara, Turkey, 8 - 10 October 2024, pp.586-587
Uluslaşma sürecinde okullaşma araçsal bir niteliğe sahiptir. İdeolojilerin inşasında okul, makbul vatandaşlara aktarılan endoktrinasyona uygun bir şekilde tasarlanmaktadır. Belli bir coğrafi teritoryada varlık gösteren ulus devlet için okulun fiziki ve sosyal üretimi, ideolojinin resmi çerçevesinde belirlenmektedir. Okul adlandırmaları da mekanın ideolojik üretiminin bir parçasını oluşturmaktadır. Adlandırmak politik bir içerime sahiptir. Toplumsal hafızada yer etmesi ve yeni nesillere örnek olması amaçlanan kişilerin adları, mekânda yaşatılarak mekân temsili bir anlama bürünmektedir. Böyle bir yaklaşımdan hareketle bu çalışmanın amacı okul adlandırmalarını ve bu adlandırmaların boyutlarını başkent Ankara örnekleminden hareketle incelemektir. Çalışma, son yıllarda toponimi çalışmalarında öne çıkan ve adlandırma süreçlerinin tasviri ve yorumsamacı geleneğine karşı çıkan eleştirel toponimi yaklaşımı üzerinden incelenmiştir. Türkiye’nin başkenti olarak Ankara gerek ilk devlet okullarının açıldığı il olması bakımından gerekse başkentlik misyonunun verdiği örnek kentsel mekân olması bakımından araştırmada örneklem alanı olarak belirlenmiştir. 25 ilçeden oluşan Ankara’nın 9 metropol ilçesinde (Altındağ, Çankaya, Gölbaşı, Keçiören, Mamak, Pursaklar, Yenimahalle, Etimesgut ve Sincan) yer alan devlete bağlı ilkokul, ortaokul ve liseler, çalışmanın örneklem grubunu (n: 1630) oluşturmaktadır. Çalışmanın bulguları; okul adlandırmalarının tek tipleştirici milli kimliğin inşasında başta şehitlik kültü ve Türk liderlerine dayalı, askeri-bürokratik Türk devlet adamlığı çevresinde şekillenen ve ulusal kahramanları yaşatan eril bir temsiliyete sahip olduğunu ortaya çıkarmıştır.