ADLİ MUHASEBE VE BİLİMSEL MÜTALAA MÜESSESESİ: CEZA YARGILAMASI ÖRNEĞİ


Creative Commons License

ÖZDEMİR F. S.

Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, cilt.14, sa.2, ss.688-705, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda “Cumhuriyet Savcısı, katılan, vekili, şüpheli veya sanık, müdafi veya kanuni temsilci, yargılama konusu olayla ilgili olarak bilirkişi raporunun hazırlanmasında değerlendirilmek üzere ya da bilirkişi raporu hakkında, uzmanından bilimsel mütalaa (uzman görüşü) alabilirler.” hükmü yer almaktadır. Bu müessesenin varlığı maddi gerçeğin ortaya çıkarılması ve yargılamanın adilliği bakımından önemli kabul edilmektedir. Nitekim adli makamlar tarafından aldırılan bilirkişi raporlarında mütalaa olunan hususların davalı veya davacı tarafından kabul edilmemesi veya uygun bulunmaması durumunda bu müesseseden yararlanılmakta ve bilirkişilerin raporuna, uzman görüşü ile bir nevi mukabele edilebilmektedir. Bu çalışmada gerçekleşen somut bir adli olayda hakkında yargılama başlatılanlar eliyle ibraz edilen bilgi ve belgelere bağlı kalınarak, muhasebe bilim uzmanı sıfatıyla, bu çalışmanın yazarından talep olunan muhasebe, denetim ve adli muhasebecilik literatürü ve uygulamaları konulu teknik mütalaa konusuna akademik olarak dikkat çekmek ve bu hususta konuyla ilgili olabilecek tüm taraflarda farkındalık yaratmak amaçlanmaktadır. Mütalaaya konu olayın özü şikâyete bağlı olarak bir bakanlığın teftiş kurulu tarafından özel hukuk tüzel kişiliği altında faaliyet gösteren bir kooperatif işletmesinde başlatılan soruşturma ve buna bağlı olarak gerçekleşen yargılama sırasındaki bilirkişi incelemelerinin değerlendirilmesidir.
The subject of scientific opinion is regulated in the Turkish Criminal Procedure Law (No: 5271). According tothis regulation, the prosecutor, participant, attorney, suspect or defendant, defense counsel or legal representativecan get scientific opinion from an authority to be evaluated in the preparation of the expert report or the expertreport. The existence of this opportunity is considered important in terms of revealing the material truth andfairness of the trial and used in cases where the evaluations of the expert reports received before are not acceptedor not found appropriate by the parties of the trial. A kind of response is given to the expert's report with a specialist who has particular proficiency. In this study, it is aimed to draw academic attention to the technicalopinion (on accounting, auditing and forensic accounting literature and practices) requested by the author of thispaper as an accounting scientist based on the information and documents provided by the defendant about thecriminal case. And it is desired to raise awareness in all parties that may be related to this issue. The subject ofthis opinion is evaluating of the investigation initiated in the cooperative enterprise operating under private law by a ministry's inspection board and the expert examinations during the trial initiated depending on the complaint.