Psikolojik Danışma ve Rehberliğe Giriş , Prof. Dr. Metin PİŞKİN,Doç Dr. Selen DEMİRTAŞ ZORBAZ, Editör, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği, Ankara, ss.1-42, 2025
1.BÖLÜM
PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK:
TARİHSEL GELİŞİMİ VE GELECEK YÖNELİMİ
Prof. Dr. Metin PİŞKİN
GİRİŞ
İçinde bulunduğumuz yirmi
birinci yüz yılın bu ilk çeyreğinde, dünyamız her zamankinden daha hızlı bir değişime
tanıklık etmekte; bir yandan teknolojinin getirdiği kolaylıklar, diğer yandan ruhsal
durumumuzu tehdit eden krizler adeta iç içe yaşanmaktadır. Çocuklar, ergenler
ve yetişkinler kişisel, sosyal, aile, eğitim ve kariyer alanında başarılı olmak
için bir birbirleriyle yarışırken, aynı zamanda gelişimlerini olumsuz etkileyen
durumlarla sürekli olarak karşı karşıya kalmaktadırlar. Savaşlar, göçler,
depremler, pandemi, küreselleşme, ekonominin yapısal değişimi, iklim değişiklikleri,
değişen aile yapısı, çok kültürlülük gibi alanlarda meydana gelen değişimler, bireylerin
ve toplumların sosyal ve psikolojik yaşamlarını ciddi oranda etkilemektedir. Öyle
görünüyor ki, içinde bulunduğumuz yüzyılda, toplum psikolojik danışmanlara
belki de her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyacaktır. Bu nedenle Türkiye’de psikolojik
danışma hizmetlerinin geçmişini ve bugününü anlamaya çalışmak geleceğini
okumaya çalışmak kadar önemli görünmektedir.
Ondokuzuncu yüz yılın
sonlarında ABD’de bir “mesleki rehberlik” hareketi olarak doğan, 20.Yüzyılın
ilk çeyreğinde o ülkenin eğitim sisteminde yerini alan “psikolojik danışma ve
rehberlik” (PDR) hizmetleri, Türk Eğitim Sistemine 1950’li yıllarda girmiştir.
Bu tarihten sonra dünyada ve Türkiye’de meydana gelen politik, ekonomik,
toplumsal ve teknolojik değişimler diğer alanlarda olduğu gibi PDR alanında da
pek çok değişimi beraberinde getirmiştir.
Tıpkı diğer
mesleklerde olduğu gibi, PDR alanının da Türkiye’deki geleceğini şimdiden
okumak, ileriki yıllarda ihtiyaç duyulacak çalışma alanlarını öngörmek,
gelecekte meslek elemanlarının hangi nitelik ve yeterliklere sahip olmaları
gerektiğini belirlemek ve onları bu doğrultuda hazırlamak mesleğin geleceği
açısından son derece önemlidir. Bu nedenle bu bölümde Türkiye’de PDR mesleğinin
geleceği üzerinde öngörülerde bulunmadan önce, bu hizmet alanının geçmişi ve
bugünü incelenecektir. Çünkü geleceği doğru okuyabilmek geçmişi iyi anlamaktan
geçer.