Felsefede Tanrı’nın varlığına yönelik yapılan tartışmalar kadar önemli bir diğer tartışma ala nını, Tanrı’nın neliği/mâhiyeti üzerine yapılan tartışmalar oluşturmaktadır. Tanrı’nın nasıl bir varlık olduğu, O’nu nasıl anlamamız gerektiği, bir yandan Tanrı’nın mâhiyeti üzerinden açıkla nırken diğer taraftan Tanrı’ya atfedilen ilâhî sıfatlar yoluyla açıklanmaktadır. İslam düşünce gele neğinde, genel itibariyle Fârâbî ve İbn Sînâ gibi filozoflar Tanrı’nın varlığından ayrı bir mâhiyetinin olduğunu ve Tanrı’nın zatından ayrı sıfatlarının bulunduğunu kabul etmezken ke lamcıların çoğunluğu Tanrı’nın varlığından ayrı mâhiyetini ve O’nun zâtının gayrı olan sıfatların varlığını kabul etmişlerdir. Filozofların konuya yaklaşımının temelinde Tanrı’yı basit bir varlık olarak kabul etmeleri yatmaktadır. Bu çalışmamızda Fârâbî ve İbn Sînâ’nın basitlik anlayışlarının Tanrı-âlem ilişkisindeki belirleyici rolüne dikkat çekerek bu ilişkiyi özellikle ilim, irade, yaratma ve kudret sıfatları bağlamında ele alacağız.
Discussions on both the existence of God and the nature of God have an important place in philosophy. What kind of a being God is, and how we should understand Him, is tried to be explained through the nature of God on the one hand, and on the other hand, it is done through divine attributes. In the tradition of Islamic thought, philosophers such as al-Fārābī and Ibn Sīnā (Avicenna) generally do not accept that there is an essence separate from the existence of God and that God has different attributes from Himself. The majority of theologians accept the nature of God apart from his existence and the existence of attributes that are not His essence. Philosophers' approach to the subject is based on their acceptance of God as a simple being. In this article, we will try to give place to how al-Fārābī and Ibn Sīnā’s (Avicenna) understanding of simplicity are decisive in shaping the divine attributes and especially the attributes of knowledge, will, creation and omnipotence in shaping the relationship between God and God-world.
