Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, cilt.47, sa.1, ss.115-130, 2007 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma Bursa’daki Osmanlı dönemi ticaret yapılarından Bali Bey Hanı’nı
konu almaktadır. Osmanlı şehir-içi hanları kare veya dikdörtgen plan
biçimlenişiyle, bir veya birden fazla avlu çevresine sıralanan mekânlarıyla
genellikle iki katlı binalardır. Zemin katları depo, ahır ve işyeri gibi fonksiyonlara,
üst katları ise yolcuların konaklamasına tahsis edilmiştir. Bali Bey Hanı neredeyse
tamamen yıkık vaziyettedir buna rağmen mevcut kalıntılardan üç katlı bir
düzenlemeyle 15. yüzyılın ikinci yarısında inşa edildiği anlaşılmaktadır. Dönemi için
böyle bir kat uygulaması ilk olması bakımından önem arz etmektedir.
Makalemizle yapının aslî planı belirlenmeye çalışılacak ve eser mimari
özellikleriyle tanıtıldıktan sonra, Türk sanatı içerisindeki yeri ve öneminin tespitine
gayret gösterilecektir.
Anahtar sözcükler: Bursa, Bali Bey, Osmanlı, Ticaret, Mimari, Şehir-içi Hanı,
Han, Kervansaray.
This study is related on one of the commercial building in Bursa which belongs
to Ottoman period called by Bali Beg Khan. Ottoman City Inns generally construct
with square or rectangular plan shapes with two or three floors arrangement. Inns
have rooms which are located around one or more court. Usually, these localities
from lower floor can be used as shop, depot or stable and the others are allocated
for travellers like a hotel room. Although the building is almost ruined, It’s clear from the ruins that Khan was builted as a monumental style in the second half of the
15th century with three floors arrangement. This floor implementetion was the first
in Ottoman commercial architecture.
This article aiming that not only showing up the original construction and
planning properties of Bali Beg Khan but also to determine its place in the Turkish
Art and Architecture.
Key words: Bursa, Bali Beg, Ottoman, Commercial, Architecture, City Inn,
Khan, Caravansaray.