Jinekolojik kanserden sağkalım sürecinde cinsel sağlık: Bütüncül bakımda hemşirenin rolü


SAHAN F. U., KORUCU A. E.

Androloji Bülteni, cilt.27, sa.1, ss.45-52, 2025 (TRDizin) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 27 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.24898/tandro.2025.35545
  • Dergi Adı: Androloji Bülteni
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.45-52
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Jinekolojik kanserden sağkalım sürecinde cinsel sağlık, sıklıkla göz ardı edilen ancak yaşam kalitesini derinden etkileyen kritik bir bileşendir. Kanser tedavileri sağkalım oranlarını artırsa da vajinal kuruluk, disparoni ve pelvik taban disfonksiyonu gibi fizyolojik zorlukların yanı sıra beden imajı bozulması, benlik algısındaki değişimler ve cinsel öz yeterlik kaybı gibi psikolojik sorunlara neden olmaktadır. Toplumsal cinsiyet rolleri ve kültürel tabular, bu süreci daha da karmaşık hale getirerek bireylerin cinsel sağlıklarını ele alma ve destek arama çabalarını sınırlamaktadır. Bu derlemenin amacı, jinekolojik kanser tedavilerinin cinsel sağlık üzerin- deki etkilerini kapsamlı bir şekilde incelemek ve bu etkilerin yönetimine yönelik kanıta dayalı multidisipliner yaklaşımlar ile hemşirenin rol ve sorumluluklarını tartışmaktır. Lokal hormon tedavileri, vajinal nem - lendiriciler ve pelvik taban rehabilitasyonu gibi farmakolojik ve fiziksel terapiler, cinsel işlevi iyileştirmede etkili araçlar olarak öne çıkmaktadır. Bunun yanı sıra psikoeğitim programları ve bilişsel davranışçı terapi gibi psikoterapötik yaklaşımlar, kadınların psikolojik zorluklarla başa çık - malarına ve ilişkisel bağlarını güçlendirmelerine yardımcı olmaktadır. Cinsel sağlık, genel iyilik halinin önemli bir parçasıdır ve jinekolojik kanserden sağkalım sürecinde bütüncül bir bakım anlayışıyla ele alınma- lıdır. Hemşireler, bu süreçte cinsel sağlık değerlendirmelerini yaparak, hastaların ihtiyaçlarını belirleyen, güvenli bir iletişim ortamı oluşturan ve danışmanlık sağlayan kilit profesyonellerdir. Multidisipliner bir yak- laşımla, kanıta dayalı müdahaleler ve kültürel hassasiyet içeren stratejiler, sağkalım sürecinde kadının yaşam kalitesini artırmada ve bu süreçteki zorlukların üstesinden gelmede kritik bir öneme sahiptir.
Sexual health in the survivorship process of gynecological cancer is a cri- tical component that is often overlooked but profoundly impacts quality of life. While cancer treatments improve survival rates, they often result in physiological challenges such as vaginal dryness, dyspareunia, and pelvic floor dysfunction, alongside psychological issues like body ima- ge disturbances, altered self-perception, and loss of sexual self-efficacy. Gender roles and cultural taboos further complicate this process, limi- ting individuals’ efforts to address their sexual health and seek support. This review aims to comprehensively examine the effects of gynecologi- cal cancer treatments on sexual health and to discuss evidence-based multidisciplinary approaches for managing these effects, with a focus on the roles and responsibilities of nurses. Pharmacological and physical therapies, such as local hormone treatments, vaginal moisturizers, and pelvic floor rehabilitation, are highlighted as effective tools for improving sexual function. Additionally, psychotherapeutic approaches, including psychoeducational programs and cognitive-behavioral therapy, support women in coping with psychological challenges and strengthening rela- tional bonds. Sexual health is an essential part of overall well-being and should be addressed with a holistic approach in the survivorship process of gynecological cancer. Nurses play a key role in this process by con- ducting sexual health assessments, identifying patients’ needs, fostering a safe communication environment, and providing counseling. With a multidisciplinary approach, evidence-based interventions and culturally sensitive strategies play a crucial role in enhancing women’s quality of life and overcoming challenges in the survivorship process.