DENTAL KÖK HÜCRELER VE DENTAL KÖK HÜCRE BANKACILIĞI

1. Uluslararası / 4. Ulusal Sağlık Hizmetleri Kongresi, Isparta, Türkiye, 10 - 12 Haziran 2022, ss.19

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: Isparta
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.19
Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

DENTAL KÖK HÜCRELER VE DENTAL KÖK HÜCRE BANKACILIĞI

Hatice Büşra ESEN1,2, Fadime KIRAN2,3

1Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Dişçilik Hizmetleri Bölümü, Ağız ve Diş Sağlığı Programı, Isparta, Türkiye, haticeesen@sdu.edu.tr
2Ankara Üniversitesi, Kök Hücre Enstitüsü, Ankara, Türkiye
3Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye, fkiran@science.ankara.edu.tr

Özet: Kök hücrelerin tanımlanmasından bu yana kök hücre biyolojisi, rejeneratif tıp ve doku mühendisliği terapilerinin büyük ölçüde araştırıldığı önemli bir multi-disipliner alan haline gelmiştir. Dental kök hücreler ise ağız içerisindeki farklı dokulardan elde edilebilen, erişimi kolay, etik sorun taşımayan, proliferasyon ve diferansiyasyon kapasitesi yüksek olan kök hücreler olarak tanımlanmaktadır. Otolog, aile içi ve dışı allojenik kullanıma uygun olmaları nedeniyle alıcı ile eşleşme ihtimalleri de çok yüksektir. Bütün bu özellikleri sayesinde dental kök hücreler, kök hücre tabanlı tedavilerin öncelikli kaynakları arasında gösterilmekte olup erişilebilirlikleri ve rejeneratif tedaviye nispeten düşük entegrasyon maliyetleri nedeniyle son zamanlarda bilimsel arenada özellikle de diş hekimliği alanında dikkat çekmektedir. Farklılaşma potansiyeli en ideal olan dental kök hücreler apikal papilladan ve pulpadan elde edilebilmektedir. Kök hücre kaynağı olarak hem verimlilik hem de erişilebilirlik açısından en çok tercih edilen dişler ise süt dişleri ve yirmi yaş dişleridir. Kanser, otizm, nöral dejenerasyon, gibi çeşitli durumlar için tedavi amacıyla dental kök hücrelerinin uzun süreli korunması dental kök hücre bankalarının kurulmasına neden olmuştur. Güncel veriler, gelecekte dental kök hücre tabanlı tedavilerin yaygınlaşacağına işaret etmekte ve dental kök hücrelerin saklanmasının ve bankacılığının önemini arttırmaktadır. Bu derlemede, diş hekimliğinde kullanılan dental kök hücrelerde kaydedilen son gelişmelerin yanı sıra gelecekte kişiselleştirilmiş tıp amacıyla dental kök hücrelerinin korunması için başvurulan dental kök hücre bankacılığı alanında gerçekleştirilen bazı ilerlemelerin ana hatları sunulmaktadır. Bu çalışmanın amacı, atık doku haline gelen çekilmiş dişlerden dental kök hücre izolasyonu ve uygulamalarını, dental kök hücre bankacılığını -özellikle farkındalığını- tam ve kısa bir şekilde gözden geçirmektir.
Anahtar Kelimeler: Dental Kök Hücre, Biyobanka, Kriyoprezervasyon