FARMAKOMİKROBİYOMİKTE YENİ ÇALIŞMALAR


Karaaslan M. S., Altanlar N.

ECZACILIKTA YENİLİKLER 5, Asuman Bozkır,Ceyda Tuba Şengel Türk, Editör, Ankara Üniversitesi, Ankara, ss.683-692, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: Ankara Üniversitesi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.683-692
  • Editörler: Asuman Bozkır,Ceyda Tuba Şengel Türk, Editör
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İlaç tedavisinde hastalardan alınan yanıtın ve karşılaşılan ciddi advers reaksiyonların değişkenliği

karmaşık ve çok yönlü bir durumdur. Farmakomikrobiyomik, mikrobiyom kompozisyonu ve işlevinin ilaç etkinliği

ve toksisite üzerindeki etkilerini inceleyen bir alan olup esas olarak mikrobiyom varyasyonlarının ilaçların

biyotransformasyonu, emilimi, dağılımı, metabolizması veya atılımını etkileyerek farmakokinetiği (FK) ve

farmakodinamiği (FD) nasıl etkilediğine odaklanmaktadır. İlaçlar mikrobiyota elemanlarını etkileyebildiği gibi

bu elemanlar da bazı ilaçlar üzerinde aktivasyon, inaktivasyon veya toksisite durumlarına neden olabilmektedir.

Antikanser, analjezik, antidepresan, antidiyabetik ve kardiyovasküler sistem ilaçları gibi ilaç gruplarında görülen

ilaç-mikrobiyota etkileşimleri klinik sonuçlara da yansımaktadır. Özellikle kronik kullanılan ilaçlarda

mikrobiyomun dikkate alınması ilaç etkinliğini artırabileceği gibi advers etkileri de azaltabilecektir.

Farmakomikrobiyomik araştırmalarının artışı ve bu verilerin sistematik şekilde kullanılması gelecekte daha etkili

ve güvenli tedavilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilecektir.

The variability in patient response to drug therapy and the serious adverse reactions encountered are

complex and multifaceted. Pharmacomicrobiomics is a field that examines the effects of microbiome composition

and function on drug efficacy and toxicity, and focuses primarily on how microbiome variations affect

pharmacokinetics (PK) and pharmacodynamics (PD) by affecting the biotransformation, absorption, distribution,

metabolism or elimination of drugs. While drugs can affect microbiota elements, these elements can also cause

activation, inactivation or toxicity of some drugs. Drug-microbiota interactions seen in drug groups such as

anticancer, analgesic, antidepressant, antidiabetic and cardiovascular system drugs are also reflected in clinical

results. Considering the microbiome, especially in chronically used drugs, can increase drug efficacy and reduce

adverse effects. The increase in pharmacomicrobiomics research and the systematic use of these data may

contribute to the development of more effective and safe treatments in the future.