ECZACILIKTA YENİLİKLER 5, Asuman Bozkır,Ceyda Tuba Şengel Türk, Editör, Ankara Üniversitesi, Ankara, ss.683-692, 2025
İlaç tedavisinde hastalardan alınan yanıtın ve karşılaşılan ciddi advers reaksiyonların değişkenliği
karmaşık ve çok yönlü bir durumdur. Farmakomikrobiyomik, mikrobiyom kompozisyonu ve işlevinin ilaç etkinliği
ve toksisite üzerindeki etkilerini inceleyen bir alan olup esas olarak mikrobiyom varyasyonlarının ilaçların
biyotransformasyonu, emilimi, dağılımı, metabolizması veya atılımını etkileyerek farmakokinetiği (FK) ve
farmakodinamiği (FD) nasıl etkilediğine odaklanmaktadır. İlaçlar mikrobiyota elemanlarını etkileyebildiği gibi
bu elemanlar da bazı ilaçlar üzerinde aktivasyon, inaktivasyon veya toksisite durumlarına neden olabilmektedir.
Antikanser, analjezik, antidepresan, antidiyabetik ve kardiyovasküler sistem ilaçları gibi ilaç gruplarında görülen
ilaç-mikrobiyota etkileşimleri klinik sonuçlara da yansımaktadır. Özellikle kronik kullanılan ilaçlarda
mikrobiyomun dikkate alınması ilaç etkinliğini artırabileceği gibi advers etkileri de azaltabilecektir.
Farmakomikrobiyomik araştırmalarının artışı ve bu verilerin sistematik şekilde kullanılması gelecekte daha etkili
ve güvenli tedavilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilecektir.
The variability in patient response to drug therapy and the serious adverse reactions encountered are
complex and multifaceted. Pharmacomicrobiomics is a field that examines the effects of microbiome composition
and function on drug efficacy and toxicity, and focuses primarily on how microbiome variations affect
pharmacokinetics (PK) and pharmacodynamics (PD) by affecting the biotransformation, absorption, distribution,
metabolism or elimination of drugs. While drugs can affect microbiota elements, these elements can also cause
activation, inactivation or toxicity of some drugs. Drug-microbiota interactions seen in drug groups such as
anticancer, analgesic, antidepressant, antidiabetic and cardiovascular system drugs are also reflected in clinical
results. Considering the microbiome, especially in chronically used drugs, can increase drug efficacy and reduce
adverse effects. The increase in pharmacomicrobiomics research and the systematic use of these data may
contribute to the development of more effective and safe treatments in the future.