Prof. Dr. AYSU ATA

Eski Türkçe dönemi içinde değerlendirilen bu üç Türk yazı dilinin ayrılma nedenleri bu dersin konusu olacak. 

Karahanlı Türkçesi Şekil Bilgisi (Yapım Ekleri)

Karahanlı Türkçesi Metin: Kutadgu Bilig

Karahanlı Türkçesi Şekil Bilgisi (Fiiller)

Karahanlı Türkçesindeki durum ekleri önceki dönem yazı dilleriyle karşılaştırmalı bir şekilde öğrencilere verilecektir. 

Karahanlı Türkçesi Şekil Bilgisi (Sıfat-Fiil ve Zarf-Fiiller)

Karahanlı Türkçesi grameri derslerinde belli başlı, karakteristik özellikleri verilmeye çalışılacaktır. Bu arada açıklamaların kalıcı olması için Karahanlı Türkçesinden daha önce ve sonraki dönem Türkçeleriyle karşılaştırmalı olarak verilecektir.

Tonyukuk Yazıtı (Güney Yüzü 8-15) (Birinci Düzey)  

Köktürkçe Yazıtlar

Hüsrev ü Şirin, Muhabbet-name ve Mi'rac-name

Mukaddimetü’l-Edeb

Köktürkçe Üzerine Çalışmalar

Tonyukuk Yazıtı (Batı Yüzü 1-7)    

Ses Yapısı

Költigin Yazıtı (Doğu Yüzü 10-12)

Fiil, Sıfat-Fiil, Zarf-Fiil

Uygur Yazısı ve Yazmaların Keşfi

Kısasü'l-Enbiya, Nehcü'l-Feradis

Uygurca Yazılı Metinler, Budist ve Maniheist Uygur Edebiyatı

Divanu Lugati't-Türk, 'Atabetü'l-Hakayık, Divan-ı Hikmet

Bilge Kağan Yazıtı (Doğu Yüzü 21-25) 

Edat, Bağlaç

I. ve II. Köktürk Kağanlığı

Harezm Tarihi, Siyasi ve Kültürel Ortam

Bu derste öğrenciler sözcük türlerini yapı ve işleyiş bakımından tanıyacak ve açıklayabileceklerdir.

Türk Dilinin Dönemleri

Karahanlı Devleti ve Kur'an Tercümesi, Kutadgu Bilig

Zarf, Sontakı

Költigin Yazıtı (Güney Yüzü 1-10) 

Uygur Kağanlıkları

Bilge Kağan Yazıtı (Doğu Yüzü 2-9)

Bu dersten sonra öğrenciler Köktürkçede söz yapımı konusunda bilgi sahibi olacaklardır. Bu öğreti de yine Türkiye Türkçesindeki eklerle paralellik kurularak anlatılacaktır.

 Kaynaklar bugün yeryüzünde 2500-5000 arasında dilin varlığından söz etmektedir. Günümüzde hâlen dil-lehçe ayrımının yapılamamasından ve yeryüzünün çeşitli yerlerinde yazıya geçirilmemiş, işlenmemiş dillerin bulunmasından dolayı dil sayısı netlik kazanmamıştır.