Örtüaltında Farklı Yetiştirme Ortamlarının Bazı Oriental Zambak (Lilium spp.) Çeşitlerinin Kesme Çiçek Performansı Üzerine Etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUĞBA KILIÇ

Danışman: Fatma Yeşim Okay

Özet:

Bu çalışma; farklı yetiştirme ortamlarının bazı Oriental zambak çeşitlerinde kesme çiçek performansı üzerine etkilerini belirlemek amacıyla, 2012 yılı Temmuz-Eylül ayları arasında, Yalova ilinde ticari olarak zambak yetiştiriciliği yapılan bir üretici serasında yürütülmüştür. Denemede bitkisel materyal olarak 'Simplon' ve 'Rialto' Oriental zambak çeşitleri; yetiştirme ortamları olarak da perlit, torf, kokopit ve perlit : torf hacimsel karışımları [perlit : torf (1:1 v/v), perlit : torf (1:2 v/v), perlit : torf (1:3 v/v), perlit : torf (2:1v/v), perlit : torf (3:1 v/v)] kullanılmıştır. 'Rialto' ve 'Simplon' soğanları, farklı yetiştirme ortamlarının konulduğu kasalara dikilmişler ve ticari yetiştiricilik yapılan üretici serasında incelemeye alınmışlardır. Hasat edilen bitkiler tam çiçeklenme süresi (gün), çiçek sapı uzunluğu (cm), çiçek sapı kalınlığı (mm), dal yaş ağırlığı (g), kandil sayısı (adet), vazo ömrü (gün), soğan büyüklüğü (cm) ve soğan yaş ağırlığı (g) olmak üzere farklı fenolojik-morfolojik gözlem ve ölçümlere tabii tutulmuşlardır. Kandil sayısı, çiçek sapı uzunluğu, çiçek sapı kalınlığı, dal yaş ağırlığı, soğan büyüklüğü ve soğan yaş ağırlığı bakımından 'yetiştirme ortamı x çeşit' interaksiyonu; çiçeklenme süresi bakımından sadece 'çeşit' ve 'yetiştirme ortamı' faktörlerinin, vazo ömrü bakımından ise sadece 'yetiştirme ortamı' faktörünün seviye ortalamaları arasındaki farklar istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. En erken çiçeklenme 71.46 gün değeriyle Rialto çeşidinde olmuş, Simplon çeşidi 5.5 gün daha geç çiçeklenmiştir (76.96 gün). Her iki çeşitte de en erken çiçeklenme süresi torf ortamında elde edilmiştir. Simplon çeşidinde en uzun çiçek sapı (90.33 cm), en yüksek dal ağırlığı (114.22 g) ve en fazla kandil sayısı (5.33 adet) değerleri perlit : torf (2:1 v/v) ortamında bulunmuştur. Bu çeşitteki en yüksek çiçek sapı kalınlığı (6.56 g) torf, soğan büyüklüğü (17.29 cm) ve ağırlığı (49.41 g) ise perlit : torf (1:3 v/v) ortamındadır. Rialto çeşidinde en uzun çiçek sapı (83.56 cm), en yüksek dal ağırlığı (113.86 g) ve soğan ağırlığı (45.67 g) değerleri torf, en yüksek çiçek sapı kalınlığı (6.43 mm) ile kandil sayısı (6.47 adet) değerleri ise perlit : torf (1:2 v/v) ortamında belirlenmiştir. Bu çeşitteki en yüksek soğan büyüklüğü (15.87 cm) kokopit ortamındadır. Vazo ömrü bakımından ise her iki çeşit içinde torf ortamı (16.00 gün) en iyi sonucu vermiştir. Genel bir sonuç olarak, kesme çiçek performansı açısından Rialto, soğan özellikleri bakımından ise Simplon çeşidinin biraz daha öne çıktığı, incelenen özelliklerin çoğu bakımından en iyi sonuçların torf ile perlit : torf (1:2 v/v; 2:1 v/v) ortamlarından elde edildiği gözlenmiştir.