Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KORHAN ESAT
Danışman: GÜROL SEYİTOĞLU
Özet:Bu tez çalışması ile Çankırı Havzasının batı kenarında yer alan Çankın-Eldivan arasının, yeni görüşler ışığında stratigrafik ve tektonik açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Teze katkı sağlaması için Eldivan'ın batısında yer alan Akçalı ve Çapar Köyleri civan da incelenmiştir. Çarıkın Havzası, Kretase-Eosen zaman aralığında Sakarya Kıtası ve Kırşehir Bloğunun çarpışması sürecinde oluşmaya başlamıştır. Havzada etkili olan çarpışma sonrası sıkışman rejim, Erken Miyosen'de yerini olasılıkla orojenik çökmeye bağlı genişlemeli tektonik rejime bırakmış, Pliyosen'den günümüze ise doğrultu atımlı faylann etkisiyle sıkışmalı bir rejim hakim olmuştur. Bu sıkışmanın etkisiyle Neo-Tetis kenet zonu kayaçlan doğu kenan bindirmeli, batı kenan normal faylı bir tektonik kama şeklinde sokularak Neojen birimlerim deforme etmiştir. Çalışma alanındaki en yaşlı Neojen birimler Kumartaş formasyonu ve Çarıkın üyesidir. Kumartaş formasyonu Hançili formasyonu ile geçişlidir. Kumartaş formasyonu Çarıkın üyesinin üzerine uyumlu olarak Bayındır formasyonu ve Süleymanlı üyesi gelir. Bu üniteler uyumlu olarak Bozkır formasyonu ile örtülürler. En genç birim olan Değim formasyonu uyumsuz olarak daha yaşlı birimleri örter. Çankın-Eldivan arasında gözlenen kuzeydoğu gidişli tektonik kamanın doğu kenarında Neo-Tetis kenet zonu kayaçlan Erken Pliyosen yaşlı Bozkır formasyonuna bindirmektedir, bu durum bize bindirmenin yaşının Erken Pliyosen'den daha genç olduğunu göstermektedir. Bu tektonik kamanın, Çapar Köyünde görülen normal faylı ban kenarında ise Hançili formasyonu ve Kumartaş formasyonu Çarıkın üyesi deforme olmuştur. İnceleme alanında, bu tektonik kamanın doğusunda da gözlenen Kumartaş ve Hançili formasyonlan, bu kamanın bir paleo-yükselti olduğunu ve Kumartaş ve Hançili formasyonlanmn bu paleo-yükseltinin yalnızca batısmda depolandığım söyleyen görüşü doğrulamamaktadır.Abstract The aim of this thesis is to investigate stratigraphical and tectonic development of the area between Çankın-Eldivan at the western margin of the Çantan basin under the light of recent models. Akçalı and Çapar villages have also been investigated as a part of this study. Development of the Çankırı basin has started at Cretaceous-Eocene time interval during the collision of the Sakarya continent and the Kırşehir block. After the post-collisional tectonic regime, there was an extensional regime due to the gravitational collapse in Early Miocene, and then from Pliocene to recent, there was a contractional tectonic regime due to the strike-slip faults in the Çantan basin. As a consequence of this contraction, Neo-Tethyan ophiolitic rocks have deformed the Neogene units as an E- vergent tectonic sliver. The oldest Neogene units in the investigation area are Kumartaş formation and Canton member. Kumartaş formation and Hançili formation's relationship is gradual. Bayındır formation and Süleymanlı member rest conformably on Kumartaş formation Canton member. These units are covered conformably by Bozkır formation. Değim formation, which is the youngest unit, covers the older units unconformably. In the eastern margin of the northeast trending tectonic sliver between Canton and Eldivan, Neo-Tethyan ophiolitic rocks have thrusted onto Early Pliocene Bozkır formation. This situation shows that the age of the thrust is younger than Early Pliocene. The western margin of this tectonic sliver appears in Çapar village. Hançili formation and Kumartaş formation Çantan member have been deformed in this area. According to other researcher there was a topographical high that constraints the sedimentation of Kumartaş and Hançili formations in the western side of this high. On the contrary, Kumartaş and Hançili formations were observed on the eastern side of the tectonic sliver in the investigation area.