Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATMA BETÜL KURNAZ
Danışman: ÖMER KUTLU
Özet:Bu çalısmanın amacı, ilkokul 4. sınıf için bir “Bilimsel Süreç BecerileriProgramı” (BSBP) gelistirmek ve bu programın bilimsel süreç becerilerinikazandırması açısından etkililigini belirlemektir.Bu amaçla, arastırmada öncelikle BSBP gelistirilmistir. Programıngelistirilmesi asamasında, bilimsel süreç becerilerinin alt boyutlarıbütünlestirici (eklektik) bir yaklasımla tanımlanmıs, alt boyutlara iliskinkazanımlar yazılmıstır. Fen ve Teknoloji Dersi Programı’nda yer alan“Maddeyi Tanıyalım” ünitesine ait kazanımlar ile BSBP’nın kazanımlarıiliskilendirilmis, ders planları hazırlanmıstır. BSBP’nin ögrenci düzeyineuygunlugu ve bilimsel dogrulugu farklı asamalarda 11 uzman tarafındandegerlendirilmistir.Arastırmanın çalısma grubunu, 2012/2013 ögretim yılında Ankara iliAltındag ilçesi Aydınlıkevler Ilkokulunda 4/C (N=24) ve 4/D (N=24) sınıflarınadevam eden toplam 48 ögrenci olusturmustur. Çalısmada arastırmacıtarafından gelistirilen Bilimsel Süreç Becerileri Testi (BSBT) ve kısa yanıtgerektiren sorular kullanılmıstır. BSBT 39 çoktan seçmeli sorudan olusmustur,geçerligi ve güvenirligi ön deneme uygulamasına dayalı olarak arastırılmıstır.Uzman kanısına ve gruplar arası farka dayalı olarak elde edilen sonuçlaragöre geçerli sonuçlar verebildigi belirlenmistir. KR 20 güvenirligi 0,82, testinortalama güçlügü 0,48 bulunmustur. Kısa yanıt gerektiren sorular ise,ögrenme sürecini degerlendirebilmek amacıyla kullanılmıstır. Soruların ögrenci düzeyine ve ölçülmek istenen özellige uygunlugu uzman görüsünedayalı olarak belirlenmistir. Kısa yanıt gerektiren soruların puanlanmasındadereceli puanlama anahtarları kullanılmıstır.BSBP deney grubu ögrencilerine dokuz haftalık bir süre içindeuygulanmıstır. Bu süre içerisinde kontrol grubuna bir müdahaledebulunulmamıstır. Uygulama devam ederken deney grubu ögrencilerine heretkinligin sonunda, kontrol grubu ögrencilerine ise aynı hafta içerisinde kısayanıt gerektiren sorular sorulmus ve ögrencilerin yanıtları yazılı olarakalınmıstır. Ögrenci yanıtlarının puanlanmasının ardından puanlamanıngüvenirligini saglamak amacıyla arastırmacı dısında iki fen bilgisi ögretmeniyanıtları puanlamıs ve puanlama güvenirligi yüksek (Kendall’ın W degeri 0,88)bulunmustur.Arastırmanın sonunda elde edilen bulgular, BSBP’nın deney grubuögrencilerinin bilimsel süreç becerilerini kullanma düzeylerini kontrol grubundabulunan ögrencilere göre manidar düzeyde artırdıgını göstermektedir. Deneyve kontrol grubunda bulunan ögrencilerin kısa yanıt gerektiren sorularaverdikleri yanıtlar incelendiginde, tüm sorularda deney grubunda en dogruyanıta ulasan ögrenci sayısı (f) kontrol grubunda en dogru yanıta ulasanögrenci sayısından daha yüksektir. Ayrıca bulgular sonucunda, uygulananprogramın bilimsel süreç beceri kazanımlarının edinilmesinde etkili oldugusonucuna ulasılmıstır.AbstractThe aim of this research is to develop a “Science Process SkillsProgram” (SPSP) for elementary school grade 4 and determine theeffectiveness of this program in terms of acquiring science process skills.To that end, SPSP was primarily developed. During the developmentstage of the program, sub-dimensions of science process skills were identifiedusing an eclectic approach and the gains related to the sub-dimensions werenoted. The gains of the unit “Let’s Learn The Matter” in Science andTechnology Course Program and the gains of the SPSP were correlated andlesson plans were prepared. The relevancy and the scientific accuracy of theSPSP were evaluated by 11 experts at different stages.The workgroup of the research consists of 48 students studying atAydınlıkevler Elementary School classes 4/C (N=24) and 4/D (N=24) in thedistrict of Altındag in Ankara. Science Process Skill Test (SPST) developed bythe researcher and short answer questions were used in the research. SPSThas 39 multiple-choice questions and its validity and reliability analysis wascarried out based on preliminary test. Based on expert opinions and theresults attained from the difference between the groups, it was determinedthat it could yield viable results. The KR-20 reliability and the average difficultyof the test were calculated 0,82 and 0,48 respectively. Short answer questionswere used to evaluate the learning process. The relevancy of the program tothe students’ level and the feature to be measured was determined based on expert opinions. Scoring rubrics were used in scoring the short answerquestions.SPSP was administered to experimental group within a period of 9weeks. During this period, the control group received no treatment. Shortanswer questions were asked to the students in the experimental group at theend of each activity, and to the students in the control group within the sameweek and their answers were documented in writing. After scoring theanswers of the students, in order to ensure the reliability of the scoring, otherthan the researcher, two other science teachers scored the answers and highreliability (Kendall’s W=0,88) between the scorers was observed.The findings obtained at the end of the research show that SPSPincreases the level of use of science process skills of the students in theexperimental group significantly, compared to the students in the controlgroup. When the answers to the short answer questions of the students bothin experimental and control groups were examined, it was noted that thestudents in the experimental group had higher percentages of right answerscompared to the control group for all questions. Furthermore, findings havealso showed that the program is effective in acquiring the gains of scienceprocess skills .