Origen (Hayatı, eserleri ve Hıristiyan ilahiyatının şekillenmesindeki rolü)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NADİDE ŞAHİN

Danışman: MEHMET KATAR

Özet:

MS. 185-254 yılları arasında yaşamış olan Origen İskenderiye geleneğinin en önemli temsilcilerinden biridir. Alegorik yorum metodunu kullanımı ile ön plana çıkan Origen'in kutsal kitap çalışmalarına kaynak teşkil etmek üzere oluşturduğu Hexapla isimli eseri Hıristiyan geleneği içinde Eski Ahit metin kritik çalışmalarının ilk örneğidir ve bu türün müteakip tüm çalışmalarında uzun müddet otorite kaynağı olarak temel teşkil etmiştir. Origen'in Hexapla'nın yanı sıra kaleme almış olduğu tefsir, şerh ve vaaz çalışmaları Eski ve Yeni Ahit metinlerinin neredeyse tamamını içermektedir. O, Yeni Ahit ile birlikte eş zamanlı olarak Eski Ahit metinlerinin de yorumunu yapması ve temel doktrinler ile ilgili olarak oluşturduğu eserlerinde Eski ve Yeni Ahit'in ilişkisi üzerinden hareket etmesiyle, kendisinden sonra nesilden nesile devam eden geleneğin başlangıç noktasını oluşturmaktadır. Bu yönüyle kutsal kitap çalışmaları alanında mühim bir tefsirci olarak kabul edilen Origen'in aynı zamanda Hıristiyan doktrinlerinin henüz belirlenmediği bir dönemde sistematik Hıristiyan teolojisi oluşturma girişimi ile de Hıristiyanlıktaki konumu ve etkisi oldukça önemlidir. Origen, döneminde yaygın olan Gnostisizmi reddetmekle kalmayıp, eğitimini aldığı Helenistik felsefenin kavramlarından faydalanarak, Hıristiyan temel doktrinleri ile ilgili ortaya koyduğu izahları ile kilisede felsefi teolojinin temellerini atan, önemli ve etkin bir teolog olarak kabul edilmektedir. Çalışmamızda, Hıristiyanlık için böyle bir önemi haiz olan Origen'in hayatı, eserleri, düşünce yapısı, Kitabı Mukaddes algısı ve Hıristiyanlığın belli başlı temel doktrinlerine dair ortaya koyduğu öğretiler ele alınarak onun Kilise tarihi içindeki önemi ortaya koyulmaya çalışılacaktır. Origen (A.D. 185-254) is one of the most important representatives of the tradition of Alexandria. Origen is at the forefront with the use of the allegorical method. Origen's book named Hexapla which he composed to be a source for the study of the scriptures was the first example of the text-critical work of the Old Testament in the Christian tradition and it has long been the basis of authority in all subsequent studies. The commentaries, scholium and preaching works that he has written besides Hexapla, contain almost all of the Old and New Testament texts. By making simultaneous interpretations of the Old Testament texts with the New Testament and moving through the relation of the Old and New Testaments in his works about the basic doctrines, he became the starting point of the continuing tradition from generation to generation. From this perspective, Origen is regarded as an important biblical scholar in the field of scripture studies. But at the same time, Origen's position and influence in Christianity is also very important in his attempt to establish a systematic Christian theology at a time when Christian doctrines have not yet been defined. By not only rejecting Gnosticism, which is common-prevalent in his time but using the concepts of Hellenistic philosophy he studied, he is regarded as an important and effective theologian who sets the foundations of philosophical theology in the church with his explanations about the fundamental doctrines of Christianity. In our work, we will try to reveal the significance of Origen in the church history by taking into consideration of his life, works, thoughts, understanding of Bible and his teachings of the main doctrines of Christianity.