Tip 2 diabetes mellituslu olgularda metformin kullanımının koroner kollateral arter gelişimi üzerine etkisinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TÜRKAN SEDA TAN KÜRKLÜ

Danışman: AYDAN ONGUN

Özet:

Amaç: Metformin tip 2 Diabetes Mellitus?lu hastalarda kullanılan biguanid grubu oral antidiyabetik ilaçtır. Metformin dokularda insülin duyarlılığını artırarak endotelin fonksiyonunun bozulmasına yol açan en önemli etmen olan insülin direncini kırmaktadır. Metforminin diyabet öncesi dönemde miyokart infarktüsü sonrası infarkt alanını sınırladığı, ventrikülde anevrizma gelişimini ve yeniden şekillenmeyi azalttığı bilinmektedir. Metforminle ilgili bu olumlu bilgiler ışığında yaptığımız çalışmada; tip 2 diyabetli olgularda metformin kullanımının koroner kollateral oluşumu üzerine etkisini irdelemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza tip 2 DM?li olup koroner anjiyografi yapılan ve bir ve/veya birden fazla ana koroner arterinde %95 ve üzeri darlık saptanan toplam 152 hasta dahil edildi. Çalışmaya dahil edilen hastaların koroner kollateral dolaşımları Cohen-Rentrop metoduna göre belirlendi ve olgular Rentrop sınıf 0, 1, 2, 3 olmak üzere dört gruba ayrıldı. Aynı zamanda, iyi kollateral grubu (Rentrop sınıf 2 ve 3) ve kötü kollateral grubu (Rentrop sınıf 0 ve 1) olmak üzere iki alt grup oluşturuldu. Metformin kullanımının kollateral gelişimi üzerine etkisi araştırıldı. Ayrıca, metformin grubu kullanılan ilaç dozuna göre yüksek ve düşük doz ilaç kullananlar olmak üzere iki alt gruba ayrıldı ve ilaç dozunun kollateral gelişimi üzerine etkisi incelendi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen hastaların ortalama yaşı 65,24 ± 9,71 yıldı. Olguların, 89?u (%58,55) erkek, 63?ü (%41,45) kadın idi. İki grubun demografik özellikleri ile laboratuvar verileri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı. İki grup arasında Rentrop sınıflamasına göre değerlendirilen koroner kollateral gelişim derecesi bakımından anlamlı fark bulunmadı (p = 0,657). Aynı şekilde, gruplarda iyi ve kötü kollateral gelişme oranı benzer bulundu (p = 0,837). Ancak, yüksek doz metformin grubunda olguların 31?inde iyi kollateral (%63,30) saptanırken düşük doz grubunda olguların sadece 7?sinde iyi kollateral (%31,80) olduğu tespit edildi. Sonuçta, yüksek doz metformin grubunda iyi kollateral gelişimi istatistiksel olarak anlamlı derecede daha fazla bulundu (p = 0,014). Sonuç: Çalışmamızda metformin kullanımının tip 2DM'li olgularda koroner kollateral gelişimi üzerine olumlu etkisinin olmadığını bulduk. Ancak, yüksek doz metformin kullanan alt grupta koroner kollateral dolaşımın düşük doz ilaç kullanan alt gruba kıyasla daha iyi olduğunu gösterdik. Çalışmamız bildiğimiz kadarıyla bugüne kadar metformin kullanımının koroner kollateral gelişimi üzerine etkisini inceleyen ilk araştırmadır. Bununla birlikte, metforminin koroner kollateral oluşumuna etkisinin daha büyük, prospektif çalışmalarla değerlendirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.Abstract The Assessment of Metformin Treatment on Coroner Collateral Development in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus Background: Metformin is a biguanid class, oral antidiabetic drug used in patients with type 2 Diabetes Mellitus. By increasing insulin sensitivity in tissues, metformin mitigates insulin resistance which is the most important factor causing endothelial dysfunction. It is known that, metformin limits the infarct size after myocardial infarction, reduces aneurysm development and remodeling in the ventricle even in the prediabetic period. The current study was undertaken to assess the effects of metformin therapy on coronary collateral development in type 2 diabetes patients. Material and Methods: Study population consisted of 152 consecutive patients who have undergone coronary angiography and who had at least one major coronary artery stenosis of ?95%. Coronary collateral circulations were graded from 0 to 3 according to the Cohen-Rentrop method. And, collateral grading was classified as poor collateral development when the collateral grade was 0 to 1, and as good collateral development when the grade was 2 to 3. The effect of metformin therapy on the coronary collateral growth was analyzed. Furthermore, patients taking metformin were divided into two subgroups as high-dose and low-dose patients. So, the effect of the dosage of the drug on coronary collateral development was also assessed. Results: The mean age of the study population was 65,24 ± 9,71 years. 89 of the cases (58,55%) were males and 63 of them (41,45%) were females. No statistical difference was determined between the groups? demographic and laboratory characteristics. Metformin therapy had no effect on coronary collateral development according to the Rentrop classification (p = 0,657). Correspondingly, good and poor coronary collateral formations of the groups were similar (p = 0,837). 31 patients (63,30%) in the high-dose metformin group were identified as having good collaterals, whereas only 7 cases (31,80%) of the low-dose group had good collaterals. In conclusion, patients who used high-dose metformin had significantly better coronary collaterals (p = 0,014). Conclusion: In our study, we found that metformin therapy had no effect on the development of coronary collateral in patients with type 2DM . In contrast, patients who were on high-dose metformin therapy had significantly better coronary collateral development. To the best of our knowledge, this is the first study evaluating the effect of metformin on coronary collateral formation. Finally, larger, prospective studies are necessary to find out the effect of metformin treatment on coronary collateral development.