Farklı cinsel yönelime sahip bireylerin yaşam doyumu, stresle başa çıkma stratejileri ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERKAN ALKAN

Danışman: İLHAN YALÇIN

Özet:

Bu araştırmanın genel amacını, farklı cinsel yönelime sahip bireylerin, yaşam doyumu, psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkma tarzları bakımından karşılaştırılması oluşturmaktadır.Betimsel tarama modelinde ilişkisel tarama yöntemiyle yapılan çalışmanın araştırma grubunu, İstanbul ve Ankara illerindeki devlet ve vakıf üniversitelerinde öğrenim görmekte olan 474 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri 2013-2014 akademik yılı bahar yarıyılında toplanmıştır. Araştırmada öğrencilerin yaşam doyumu düzeylerini belirlemek için Yetim (1991) tarafından uyarlaması yapılan “Yaşam Doyumu Ölçeği”; psikolojik dayanıklılık düzeylerini belirlemek için Durak (2002) tarafından uyarlaması yapılan “Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği IIIR” ve stresle başa çıkma tarzlarını belirlemek amacıyla Şahin ve Durak (1995) tarafından uyarlaması yapılan “Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği” kullanılmıştır.Araştırmada yaşam doyumu, psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkma tarzları arasında ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı analiz tekniği kullanılmıştır. Ayrıca yaşam doyumu, psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkma tarzları bakımından homoseksüel ve heteroseksüel bireyler arasında fark olup olmadığını belirlemek amacıyla Tek Yönlü MANOVA analiz tekniği kullanılmıştır. Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı analiz tekniği sonucunda, yaşam doyumunun, psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkma tarzlarından; kendine güvenli yaklaşım ve iyimser yaklaşım ile pozitif yönde anlamlı bir ilişkisi olduğu bulunmuştur. Yaşam doyumunun stresle başa çıkma tarzlarından; boyun eğici yaklaşım ve sosyal destek arayışı yaklaşımıyla anlamlı düzeyde bir ilişkisinin olmadığı bulunmuştur.Psikolojik dayanıklılığın stresle başa çıkma tarzlarından; kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım ve sosyal destek arama yaklaşımıyla pozitif yönde anlamlı, çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşım ile negatif yönde anlamlı bir ilişkisi olduğu saptanmıştır.Tek Yönlü MANOVA analizi sonucunda, yaşam doyumunun cinsel yönelime göre anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Bu sonuca göre, heteroseksüel bireylerin yaşam doyumu düzeyleri homoseksüel bireylere göre daha yüksektir. Psikolojik dayanıklılığın cinsel yönelime göre anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur.Tek Yönlü MANOVA analiz tekniği sonucunda, stresle başa çıkma tarzları bakımından heteroseksüel ve homoseksüel bireylerin farklılaştığı görülmektedir. Analiz sonuçlarına göre, heteroseksüel bireyler daha çok, iyimser yaklaşım ve boyun eğici yaklaşım tarzını kullanmaktadırlar. Homoseksüel bireyler ise daha çok kendine güvenli yaklaşım ve çaresiz yaklaşım tarzlarını kullanmaktadırlar. Sosyal destek arama yaklaşımı bakımından homoseksüel ve heteroseksüel grubun farklılaşmadığı bulunmuştur.AbstractThis study aims to compare life satisfaction, resilience and coping strategies of individuals with different sexual orientation.Correlational screening model in descriptive method is applied to this study. The sample of the study includes 474 students from both state and private universities in Ankara and İstanbul. The data for the study were collected in spring term of 2013-2014 academic year.‘The Satisfaction with Life Scale’ which was adapted by Yetim (1991) was used to measure students’ life satisfaction levels; ‘Psychological Hardiness IIIR’ which was adapted by Durak (2002) was used to measure students’ resilience levels; ‘Ways of Coping Inventory’ which was adapted by Sahin and Durak (1995) was used to measure students’ coping strategies.Pearson Product Moment Correlation Coefficient was used to determine correlation coefficient among life satisfaction, resilience and coping strategies. One way MANOVA was utilized to determine if there is any difference among life satisfaction, resilience and coping strategies of homosexuals and heterosexuals.The results of Pearson Product Moment Correlation Coefficient revealed that there is a positive correlation between life satisfaction and resilience. It is found that there is a positive correlation between life satisfaction and two of coping strategies: self-confident approach and optimistic approach. No statistically significant correlation was found between life satisfaction and two of coping strategies: submissive approach and seeking social support approach.Positive correlation was found between resilience and self-confidence approach, optimistic approach and seeking social support approach. There was a negative correlation between resilience and two of coping strategies: helpless approach and submissive approach.The results of One Way MANOVA revealed that life satisfaction differs significantly in terms of the sexual orientation. It shows that life satisfaction level of heterosexuals are higher than homosexuals’ life satisfaction level. It is found that resilience does not significantly differ in terms of the sexual orientation.It is found that homosexuals and heterosexuals do not differ significantly in terms of coping strategies according to the outcomes of One Way MANOVA. Results show that heterosexuals adopt more optimistic approach and submissive approach whereas homosexuals adopt more self-confident approach and helpless approach. Homosexuals and heterosexuals do not differ significantly in terms of the seeking social support approach.