Sri Lanka müslümanlarının reform süreci (1798-1948)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MOHAMED HUSSAIN MOHAMED FAROOK

Danışman: HASAN KURT

Özet:

Bu çalışma giriş bölümü hariç üç bölümden oluşmuştur. Tezin giriş bölümünde; konunun önemi, amacı, araştırma nedeni, konu sınırları, kullanılan metotlar ve kaynaklar anlatılmıştır. Ayrıca reform sürecine kadar Sri Lanka Müslümanlarının tarihi genel olarak ele alınarak Sri Lanka'ya İslamın girişi, Portekiz ve Hollanda dönemlerinde Müslümanların durumu ile ilgili bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde Sri Lanka Müslümanlarının reform sürecini etkileyen faktörler değerlendirilmiştir. İngilizlerin ülkeyi işgal altına almaları ve ülkede sömürge düzenini kurmak için yaptıkları çalışmalar işlenmiştir. Misyonerlik faaliyetlerinin yerli halk üzerindeki etkileri incelenmiştir. Budist ve Hindu toplulukların reform hareketleri ele alınmıştır. 19.yüzyılda Sri Lanka Müslümanları ve İslam dünyası arasında gerçekleşen ilişkiler ve etkileşimlere değinilmiştir. İkinci bölümde Sri Lanka Müslümanlarının kimlik sorunu ve Müslüman aydınların ortaya çıkışı ele alınmıştır. Bin yıldır ayrımcılık yapmadan beraber yaşayan yerli halk arasında meydana gelen toplumsal ayrışım ve Müslümanların kökeni ile ilgili tartışmalar incelenmiştir. Sri Lanka'da önde gelen Müslüman aydınların hayatları anlatılmıştır. Tezin üçüncü bölümünde; eğitim, ekonomi, siyaset ve din alanlarında yapılan reform faaliyetleri işlenmiştir. Özellikle eğitim alanında yapılan çalışmalara geniş yer verilmiştir. Tezin sonuç kısmında Sri Lanka Müslümanlarının reform sürecine dair tespitlere yer verilmiştir. ANAHTAR KALİMELER: Sri Lanka, Müslümanlar, Reform, Süreç, Sömürgeciler, İngilizler, Portekizler, Hollandalılar. This study comprises three chapters with an introduction. The introduction chapter presents the importance and purpose of the study; it includes the research problem, the methods, and sources of the work involved. In addition, the study discusses on history of Muslims until the reform periods, also briefly discussed on merging Islam with Sri Lanka, as well as the study emphasizes on ground situation of Muslims in the Portuguese and Dutch periods. The first chapter deals with the factors that affecting the reform process of Sri Lankan Muslims. It comprehensively studies the works and reforms conducted by the British in order to occupy and colonize the country; it examines the impact of missionary activities on host community and reform movements of Buddhist and Hindu communities, respectively. Moreover, the study shed the light on the relationship between the Sri Lankan Muslims and the Islamic world in the 19th century. The second chapter provides the details for the identity crisis of Sri Lankan Muslims and the emergence of Muslim reformers and prominent scholars. It also examines the social segregation and the origin of Muslims in Sri Lanka who are the host community lived without any hatred and discrimination for thousand years with others. The third chapter analyses the reform activities in the fields of education, economy, politics, and religions. Particularly, it focuses more on reform activities the field of education. The chapter reports and discusses the findings of the reform process of Sri Lankan Muslims, and eventually provides the conclusion and recommendations. KEY WORDS: Sri Lanka, Muslims, Reform, Process, Colonists, British, Portuguese, Dutch.