Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HOSSEIN TABYEHZAD
Danışman: GÖKHAN ÇAYCI
Özet:Bu çalışmada; Buğday-mısır ikili ekim nöbet sisteminde farklı toprak işleme yöntemlerinin bazı toprak kalite özellikleri ve verim üzerine etkisi araştırılmıştır. Üç tekrarlamalı bölünmüş parseller düzeninde dört ürün yılında yürütülen bu çalışmada işleme yöntemleri içinde ana parsellerde: dipkazan, kazayağı, pulluk ve çizel, alt parsellerde ise rotivatör ve diskaro kullanılmıştır. Sonuçlara göre işleme yöntemleri (p<0,01) düzeyde önemli olup dipkazan uygulaması sırasıyla buğdayda 6249 ile 11720 kg/ha ve mısırda 9891 ve 73080 kg/ha tane ve biyomas üretmiştir. Kuru agregat büyüklüğü dikkate alındığında 1-0,5 mm çapında agregatlar (P<0,05) önemli düzeyde farklılık göstermiş ve en fazla agregat yüzdesi çizel uygulamasında olmuştur. Toprakta OAÇ değeri dipkazan+ rotivatörde 2,063 mm ve (p< 0,05) düzeyinde önemlidir. Dipkazan, %SDA yönünden çizelle aynı grupta olup %67,83 değeri ile (P<0,05) düzeyinde önemlidir. Hacim ağırlığı, toplam boşluklar ve havalanma boşluğu değerleri (P<0,01) düzeyinde önemli olup rotivatör uygulamasında bu değerler sırayla 1,38 gr cm-3, %51,2 ve %12,5 dir. TK ve SN değerleri sırasıyla çizelde %31,89 ve %17,21 olup (P<0,05) ve (P<0,01) düzeylerinde önemlidir. Agregat büyüklüklerine bağlı olarak % organik karbon değerleri istatistiksel olarak önemli değişiklikler göstermiş olup, ana parsellerde dipkazan ve çizel alt parselde ise rotivatör uygulamaları öne çıkmıştır. Fosfor düzeyleri 0-15 ile 15-30 cm’de ana ve alt parsel üzerinde (P<0,01) düzeyinde önemli olup, pulluk ve rotivatör yöntemlerinde 6,98 ve 6,49 mg/kg dir. Rotivatör yöntemi 0-15cm’de 395 mg/kg K miktarıyla (P<0,01) düzeyinde önemlidir. Rotivatör uygulamasında 0-15 cm’de 8,98 C/N oranı (P< 0,01) düzeyinde önemlidir. Çizel yönteminde Zn, Cu ve Mn düzeyleri (P<0,01) önemlidir ve sırasıyla 0,75-2,99 ve 12,98 mg/kg dır. Fe 13,0 mg/kg düzeyi ile kazayağında önemlidir. Zn, Cu, Mn ve Fe düzeyleri gerek 0-15cm gerekse 15-30 cm derinlikte rotivatör uygulama diskarodan önemli derecede yüksek bulunmuştur.AbstractIn this study, the effects of different tillage methods under wheat-corn two-course rotation system on the some soil quality properties and yields were invastigated. Experiment was laid out in a split plot design with three replications in the four crop years. Subsoiler, moldboard, sweep and chisel as main plots and rotary tiller and disc harrow as sub-plots have been used in the treatment design. The results showed that tillage methods have statistically significant at (P<0,01), and 6249 and 11720 kg/ha for wheat and 9891 and 73080 kg/ha for corn grain and biomass were produced in subsoiler treatment, respectively. As dry aggregate size considered 1-0,5 mm diameter size was a significant at (P<0,05) and the maximum aggregate percentange has obtained in chisel practice. Subsoiler+rotary tiller treatment were signifant at (P< 0,05) with 2,063 mm as regards MWD value. The subsoiler and chisel were statistically in the same group with regard of WSA value, and it was significant at (P<0,05) with 67,83%. Bulk density, total porosity and air porosity values were significant at (P<0,01), and 1,38 grcm -3, 51,2% and 12,5% values were determined in rotary tiller application, respectively. FC and PWP were significant at (P<0,05) and (P<0,01) with 31,89% and 17,21% values in the chisel treatment. Organic carbon values have shown significant differences depending on aggregate sizes. Subsoiler and chiesel were significant in the main plots where as rotavator was more significant than disc harrow for organic carbon. P amounts were significant at (P<0,01) both main and sub plots in the 0-15cm and 15-30cm depths. 6,98 ve 6,49 mg/kg P amounts were determined in the moldboard and rotary tiller treatments. K amount was significant at (P<0,01) with 395 mg/kg content in rotary tiller. C/N ratio was significant at (P<0,01) with 8,98 ratio in 0-15cm depth in rotary tiller as well. Zn, Cu and Mn amounts were significant at (P<0,01) with 0,75, 2,99 and 12,98 mg/kg in the chisel method, respectively. However Fe levels was significant at (P<0,01) with 13,0 mg/kg value in sweep method. Moreover Zn, Cu, Mn and Fe levels were found higher in rotary tiller method than disc harrow.