Manon Lescaut, Carmen ve Kuyucaklı Yusuf romanlarında kişiler ve konular arasındaki benzerlikler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞE KAYĞUN

Danışman: MEHMET NEDİM KULA

Özet:

Temel amacı farklı dillere ve farklı kültürlere ait yapıtları içerik ve biçimbakımından inceleyerek benzer ve farklı yönlerini ortaya çıkarmak olankarşılaştırmalı edebiyat, edebiyat biliminin dallarından biridir. Bu çalışmanın başlıcaamacı da, farklı dönemlerde ve farklı kültürel ortamlarda yazılmalarına karşınkişileri ve konuları arasında birçok dikkate değer benzerlik içeren Manon Lescaut,Carmen ve Kuyucaklı Yusuf adlı romanları içerik ve biçim açısındankarşılaştırmaktır.Manon Lescaut’nun yazarı L’Abbé Prévost XVIII. yüzyılda Fransa’da,Carmen’in yazarı Prosper Mérimée XIX. yüzyılda Fransa’da, Kuyucaklı Yusuf’unyazarı Sabahattin Ali XX. yüzyılda Türkiye’de yaşar. Dolayısıyla yapıtlar dayazarların yaşadığı dönemleri yansıtır; Manon Lescaut’da anlatılan dokunaklı aşköyküsü Régence döneminde, Paris’te geçerken; Carmen’de anlatılan soylu biraskerle bir çingene kızının öyküsü, XIX. yüzyıl İspanya’sının yerel renkleri eşliğindesunulur. Bununla birlikte, Kuyucaklı Yusuf’ta anlatılan aşk öyküsü, OsmanlıDevleti’nin çöküş yıllarında bir Anadolu kasabasında geçer. Üç romanın tutkuylasevilen kadın kahramanları ve sevdiği kadın uğruna her güçlüğe katlanan erkekkahramanları önemli benzerlikler sunar.Söz konusu romanlarda ele alınan konular da dikkate değer benzerliklergösterir; üç roman da, aşk ana teması ekseninde, toplumsal yozlaşma, tutku, erdemve ölüm gibi önemli olgulara değinir. Yapıtlar arasındaki en çarpıcı benzerlik,romanların sonlarında görülür. Romanlar, erkek kahramanların kadın kahramanları ıssız doğada kendi kazdıkları mezara gömmeleriyle sonlanır. Öte yandan, üç roman da, edebiyat dünyasının başyapıtları arasında yer alarak, yeni edebi ve sanatsalyaratılara esin kaynağı olur.AbstractLa littérature comparée, dont le but principal est de relever les ressemblanceset les différences dans les oeuvres littéraires qui appartiennent aux langues et auxcultures différentes en les analysant selon la forme et le contenu, est l’une desbranches de la littérature. La présente étude a pour ambition principale de comparerles romans intitulés Manon Lescaut, Carmen et Kuyucaklı Yusuf selon le thème et lestyle qui contiennent les analogies de structure remarquables bien qu’ils aient étéécrits dans les époques et cultures différentes.L’auteur de Manon Lescaut, L’Abbé Prévost vit au XVIIIe siècle en France,l’auteur de Carmen, Prosper Mérimée vit au XIXe siècle en France, celui deKuyucaklı Yusuf, Sabahattin Ali vit au XXe siècle en Turquie. Les oeuvres reflètentles époques dans lesquelles les auteurs ont vécu ; lorsque l’histoire affectived’amour racontée dans Manon Lescaut se déroule pendant la Régence à Paris,l’histoire d’un officier aristocrate et d’une gitane retracée dans Carmen est présentéeavec la couleur locale de l’Espagne. Cependant, l’histoire d’amour traitée dansKuyucaklı Yusuf se passe dans les années de décadence de l’Empire Ottoman dans unbourg de l’Anatolie. Les personnages féminins aimés passionnément par lespersonnages masculins qui résistent à toutes les difficultés pour les femmes qu’ilsaiment, jouent le même rôle.Les trois romans abordent les sujets similaires à travers le thème principald’amour, comme dégénération sociale, passion, vertu et mort. L’analogie la plusfrappante parmi ces ouvres apparait à la fin des romans. Les trois romans se terminent après que les personnages masculins enterrent les personnages féminins dans le tombeau qu’ils creusent. D’autre part, prenant place parmi les chefs-d’ouvreuniversels, les romans en question sont les sources d’inspiration de nouvelles oeuvreslittéraires et artistiques.