Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERT KİP
Danışman: TEMUÇİN FAİK ERTAN
Özet:Bu tez, SSCB'nin Macaristan ve Çekoslovakya'ya yaptığı askeri müdahaleyi ve bu müdahalenin Türk kamuoyundaki yansımalarını incelemek amacıyla yazılmıştır. Bu amaçla tezin ilk bölümünde SSCB‟nin kuruluşundan Macaristan Müdahalesi‟ne kadar geçen dönemde Sovyet dış politikası incelenmiş ve Soğuk Savaş döneminin önemli siyasi tarih gelişmeleri anlatılmıştır. İkinci bölümde Kruşçev döneminde SSCB dış politikası, Macaristan'daki isyan hareketi ve bastırılma süreci işlenmiş; Türk kamuoyunun bu müdahaleye nasıl tepki verdiği incelenmiştir. Bu araştırma yapılırken dönemin dört önemli gazetesi olan Cumhuriyet, Ulus, Zafer ve Dünya'nın, müdahalenin öncesi ve sonrasını kapsayan birer aylık dönemleri irdelenmiştir. Gazetelerin süreci değerlendirmedeki farklılıkları ve benzerlikleri ele alınmıştır. Son olarak da bahsi geçen dönemde TBMM'de konunun ne şekilde yankı bulduğu ortaya konulmuştur. Üçüncü ve son bölümde, Prag Baharı, Brejnev Doktrini ve SSCB müdahalesi anlatılmıştır. Daha sonra, yine müdahaleden önceki ve sonraki günleri kapsayan bir aylık dönemde dört önemli gazetenin ve 1961 Anayasası sonrasında ortaya çıkan Türkiye sosyalist hareketinin olaya bakış açıları irdelenmiş ve Millet Meclisi ve Senato‟nun konuya olan ilgisi araştırılmıştır. Sonuç bölümünde ise Türk kamuoyunun her iki müdahaleye verdiği tepki ve gazete söylemleri karşılaştırılarak, olayların Türkiye‟de nasıl yankılandığı açıklanmıştır.AbstractThe aim of writing this thesis is to examine the military intervention of USSR to Hungary and Czechoslovakia and reflections of this intervention on Turkish public opinion. In the first chapter of thesis, Soviet foreign policy during the period between the establishment of USSR to Hungary Intervention is studied and important political history developments of Cold War is explicated for this purpose. Second chapter discusses the USSR foreign policy, uprising movement in Hungary and repression process of this uprising in Khrushchev period while it examines the reaction of Turkish public opinion to this intervention. While examining, four important newspapers of the time, namely Cumhuriyet, Ulus, Zafer and Dünya, are scrutinized for a period of one month before and one month after the intervention. Differences and resemblances on assessments of these newspapers for the process are issued. Lastly, in what way the issue had impressions on Grand National Assembly of Turkey during the aforementioned time is propounded. Third and the last chapter narrates Prague Spring, Brezhnev Doctrine and USSR Intervention. Then, the perspectives of four newspapers and Turkish Socialist Movement emerged after 1961 Constitutional Act to the issue again for a period covering the days one month before and after the intervention are scrutinized. Also, the interest of National Assembly and Senate on the issue is examined. On the conclusion chapter, how these movements have impressions on Turkey are explained by comparing the reactions and newspaper discourses of Turkish public opinion about both interventions.