Maden ocaklarının kapatılması ve sosyal değişme: "Boomtown"dan çöküntü mekânlara


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZGE KOÇAK

Danışman: METİN ÖZUĞURLU

Özet:

Bu tez çalışması, temel olarak bir bölgenin ekonomisinde ve nüfusunda meydana gelen ani ve hızlı gelişme anlamını taşıyan "boomtown" kavramı çevresinde hazırlanmıştır. Tez çalışması iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde "boomtown" kavramı açıklanmış, Bodie ve Armutçuk örnekleriyle, kavramın bir bölgede yarattığı ekonomik, demografik, sosyolojik ve ekolojik etkileri ve bu etkilerle birlikte ortaya çıkan kentsel, sosyal, ekonomik ve ekolojik çöküş tarihsel boyutlarıyla ele alınmıştır. Tez çalışmasının ikinci bölümünde ise, Balıkesir ilinin Balya ilçesinin "boomtown" olma süreci ve ilçenin tarihsel süre içinde yaşadığı çöküş hali incelenmiştir. Balya, maden şehridir ve Balya'da yaklaşık 100 yıl kadar yabancı sermaye tarafından madencilik faaliyetleri gerçekleşmiştir. 1940 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile maden sahaları kapatılmıştır. 2001 yılında ise, Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından ihaleye çıkılmasıyla "Esan Eczacıbaşı A.Ş." ve "Dedeman Madencilik A.Ş." işletme ruhsatlarını alarak madencilik faaliyetlerini sürdürmektedir. Balya'nın bulunduğu coğrafi konum ve geçirdiği tarihsel süreç neticesinde, ilçede büyük kentsel, toplumsal, demografik, kültürel ve ekonomik değişimler ve dönüşümler meydana gelmiştir. Bu çalışmada, bahsedilen değişim ve dönüşümlerin Balya ve Balya halkı üzerinde oluşturduğu etkiler ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Ayrıca, bahse konu değişim ve dönüşümlerin yerinde gözlemlenebilmesi adına bölgeye gidilerek maden sahaları yerinde incelenmiş, yöre halkı ile görüşmeler gerçekleşmiş, Balya Belediye Başkanlığı'na gidilerek çeşitli verilere ulaşılmıştır. This thesis is based around the concept of "boomtown", which have the meaning of sudden and rapid development in the economy and population of a region. The thesis consists of two parts. In the first part, the concept of "boomtown" is explained with the examples of Bodie and Armutçuk, the economic, demographic, sociological and ecological impacts of the concept in a region and the resulting urban, social, economic and ecological collapse are discussed. In the second part of the thesis, the process of becoming "boomtown" of Balya district of Balıkesir province and the state of collapse of the district in the historical period are examined. Balya is a mining city and mining activities have been carried out in Balya by foreign capital for nearly 100 years. In 1940, with the decision of the Council of Ministers, mining sites were closed. In 2001, with the tender of the General Directorate of Mining Affairs, "Esan Eczacıbaşı A.Ş." and "Dedeman Madencilik A.Ş." had mining licences and still continue their mining activities. As a result of the geographical location and historical process of Balya, major urban, social, demographic, cultural and economic changes and transformations occured in the district. In this study, the effects and results of these changes and transformations on Balya and Balya people were evaluated. In addition, in order to observe these changes and transformations on site, mining sites were visited on site, interviews were made with local people and various data were obtained by visiting Balya Municipality.