Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Habibe ÖZSARAÇ
Danışman: UFUK EGE UYGUR
Özet:Sömürgecilik faaliyetleri ile dünya tarihine şekil vermiş bir ülke olan İngiltere, İkinci Dünya Savaşı sonrasında imparatorluğun çöküşü ile birlikte, sömürgecilik sonrası kuramda, Siyahi diasporası olarak değerlendirilen, büyük ölçekli göçlerle karşı karşıya kalmıştır. Merkezde oluşan çok kültürlü ve çok etnikli yapı, İngiltere’yi ulusal kimlik krizine sürüklemiş ve İngiltere, göçmenleri ve çocuklarını İngiliz kimliğinden hariç tutmaya dayalı ırkçı eğilimli söylemler geliştirmiştir. Vatandaşlık yasaları ile kurumsallaşan bu ırkçı eğilimler, özellikle İngiltere doğumlu diaspora yazarlarını, İngiliz olmanın anlamını sorgulamaya yöneltmiştir. Bu tez, Asya, Karayip, Afrika asıllı siyahi İngiliz yazarlar tarafından yazılan üç romanda, beyaz olmakla özdeşleştirilen muhafazakâr İngiliz kimliğine meydan okuyan diaspora kimliklerini incelemektedir: The Buddha of Suburbia (Varoşların Buda’sı), Fruit of the Lemon (Limonun Meyvesi) ve Some Kind of Black (Bir Tür Siyahi). Siyahi İngiliz bildungsroman olarak değerlendirilen bu romanlar İngiltere doğumlu, genç ve siyahi başkarakterlerin, siyahi ve İngiliz kimliklerini uzlaştırma ve diaspora bilinci kazanma süreçlerini anlatmaktadır. Yeni nesil yazarlar olan Hanif Kureishi, Andrea Levy ve Diran Adebayo milli kimlik, siyahi ve İngiliz kimliği kavramlarını sorgulayarak, muhafazakâr İngiliz kimliğine alternatif melez kimlikler sunmaktadırlar. Bu üç romanı sömürgecilik sonrası kuram ve siyahi kültür çalışmaları çerçevesinde inceleyen bu çalışmada, 1990’larda yazan İngiltere doğumlu siyahi İngiliz yazarların, farklılıklarını kucaklayarak merkezdeki “üçüncü alandan” İngiliz kimliğini yeniden tanımladıkları görüşü tartışılmaktadır.AbstractBritain, a country that shaped world history through colonialism, had to come to terms with large scale migrations from the ex-colonies in the post-WWII period, which was considered as Black diaspora in the postcolonial theory. Rejecting to acknowledge the increasingly multicultural and multi-ethnic state of the nation, Britain went through a national identity crisis and developed new racist discourses based on the exclusion of the migrants and their descendants from the British identity. This racial tendency became institutional through the revisions of the Nationality Acts, which led the British born diaspora writers to question what it means to be British. This dissertation explores diaspora identities that challenge the narrowly defined Britishness in three novels written by lack British writers of Asian, Caribbean and African descent: The Buddha of Suburbia (1990), Some Kind of Black (1996) and Fruit of the Lemon (1999). These novels, considered to be Black British bildungsroman, tell the coming of age stories of black British-born protagonists that negotiate the seemingly incompatible identities of blackness and Britishness and gain diaspora consciousness. A new generation of writers such as Hanif Kureishi, Diran Adebayo and Andrea Levy offer new hybrid alternatives to the British identity associated with the concepts of nation and race through their transnational and transcultural identities. This dissertation argues that the Black British writers of 1990s redefine what it means to be British from within the “third space” they occupy at the center.