Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ KESİK
Danışman: Hatice Dumanoğlu
Özet:Bu çalışma, bazı tescilli SÖ (Prof. Dr. Sabahattin Özbek) serisi ayva klon anaçları (Cydonia oblonga Mill.) ve armut çeşitleri (Pyrus communis L.) ile Ankara koşullarında 2018-2021 yılları arasında yürütülmüştür. Gözlem ve ölçümler Williams, Beurre Hardy ve Passe Crassane armut çeşitlerinin SÖ39200, SÖ1882, SÖ1669 ve Quince A (East Malling A) (kontrol) ayva anaçları üzerine aşılı genç ağaçlarında yapılmıştır. Tüm çeşit/anaç kombinasyonlarında kış budamasından önce ağaç boyu, taç yüksekliği, çapı ve hacmi, sürgün sayısı, uzunluğu, boğum sayısı, boğum arası uzunluğu, gövde kesit alanı, kısa meyve dalı sayısı, birim gövde kesit alanına düşen meyve dalı sayısı ve yaşayan ağaç oranları belirlenmiştir. Vejetatif ve generatif gelişme özellikleri dikimden sonra 4. ve 5. yıllarda, yaşayan ağaç oranları 7. yılda incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda Beurre Hardy armut çeşidinin tüm ayva anaçları ile iyi bir uyuşma gösterdiği belirlenmiştir. Quince A ile karşılaştırıldığında Beurre Hardy armut çeşidi için SÖ39200 anacının çok bodur, SÖ1669 ve SÖ1882 anaçlarının ise bodur gelişme kuvvetinde olduğu tespit edilmiştir. Passe Crassane armut çeşidi sadece SÖ1882 anacı üzerinde iyi bir performans sergilemiştir. Passe Crassane armut ağaçları, SÖ1882 ve SÖ1669 anaçları üzerinde SÖ39200'dan daha kuvvetli gelişmiş, ancak SÖ anaçları ile Quince A arasında bu bakımdan önemli bir farklılık ortaya çıkmamıştır. Williams armudu, SÖ ve Quince A ayva anaçları üzerinde genel olarak benzer gelişme özellikleri göstermiştir. Williams armudunun tüm ayva anaçları üzerinde performansı düşük olmuş ve ağaç kayıpları %90'a ulaşmıştır. This study was conducted with some registered clonal quince SÖ (Prof. Dr. Sabahattin Özbek) rootstocks (Cydonia oblonga Mill.) and pear cultivars (Pyrus communis L.) between 2018 and 2021 in Ankara conditions. Observations and measurements were made on young trees of Williams, Beurre Hardy and Passe Crassane pear cultivars grafted on SÖ39200, SÖ1882, SÖ1669 and Quince A (East Malling A) as a control, quince rootstocks. Before the winter pruning canopy height, diameter and volume, tree height, shoot number and length, node number, internode length, trunk cross-sectional area, spur number, spur number per trunk cross-sectional area, and ratio of live trees were determined in all cultivar/rootstock combinations. Vegetative and generative characteristics were examined in the 4th and 5th years of planting while ratio of live trees in the 7th year. The results showed that Beurre Hardy pear had good graft compatibility on all quince rootstocks. For Beurre Hardy pear, SÖ39200 had very dwarf while SÖ1669 and SÖ1882 had dwarf growth as compared to Quince A. Passe Crassane pear performed well on only SÖ1882 rootstock. Passe Crassane pear trees showed more vigorous growth on SÖ1882 and SÖ1669 than SÖ39200, but there were no significant differences between the SÖ rootstocks and Quince A in this regard. Williams pear cultivar showed generally similar growth characteristics however its tree performance was low on all SÖ and Quince A rootstocks, and tree losses reached to 90%.