Osmanlı İmpratorluğu'nun son döneminde halkla ilişkiler örneği olarak dünya fuarları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HANDE ENGİN KARAOĞLU

Danışman: HALİSE KARAASLAN ŞANLI

Özet:

Bu çalışmanın amacı, Osmanlının İmparatorluğunun uluslararası Dünya Fuarlarına katılım sürecini ve orada bulunma amacını inceleyerek, iletişim ve halkla ilişkiler tarihi alanına ufak da olsa katkı sağlayabilmektir. Bu çerçevede, İmparatorluğun katıldığı uluslararası fuarlar daha çok benzerlikleri ve farklılıkları üzerinden incelenmiş ve tarihsel bir sıralama içinde genel bir çerçeveyle tartışılmıştır. Öncelikte çalışmada, Osmanlı İmparatorluğunun kısa bir tarihsel sürecine gözatılmış ve bu tarih anlatısında özellikle Osmanlının uluslararası fuarlara katıldığı dönem padişahlarının; saltanatlarında yaşanan siyasi olaylar, uluslararası dinamikler, sosyo-ekonomik çerçeve üzerinde durulmuştur. Sonrasında on dokuzuncu yüzyıl uluslararası fuarların ortaya çıkışına değinilerek, sergileme eyleminin sanayi öncesi çağdaki temel sorunları çözmenin yanında farklı amaçlara da hizmet etmeye başladığı, milletlerin güç ve prestij gösterme alanlarına evrilme süreci ortaya konmuştur. Uluslararası fuarlar, on sekizinci yüzyıldan itibaren sanayileşmenin getirdiği ekonomik dönüşümün bir sonucu olarak ortaya çıkmış fakat on dokuzuncu yüzyıl devletlerinin ekonomik, sosyal ve politik güçlerini sergiledikleri alanlar haline gelmiştir.Bu süreçte Dünya güçleri arasında görünürlüğünü arttırmak isteyen İmparatorluğun fuarlara katılım sürecindeki temsiliyeti ve imaj yönetimi pratikleri değerlendirilmiş ve hedeflenen amaca ulaşıp ulaşmadığı sorusuna yanıt aranmıştır. Bu çerçevede imaj kavramı halkla ilişkiler gözüyle ele alınıp, tarihte Osmanlı İmparatorluğu tarafından nasıl kullanıldığı ve imaj yönetimi yaparken uluslararası sahnede bunu nasıl paylaştığı ortaya konmuştur. Anahtar Kelimeler: Uluslararası Dünya Fuarları, İmaj, Osmanlı, Prestij, Temsiliyet The purpose of this study is to examine how and why the Ottoman Empire participated in international world fairs, and to make contribution to the fields of history of communications and public relations. In this context, the international fairs which the Empire participated were analysed mainly by their similarities and differences, and discussed in historical order within a general framework. First, the study provides insight into history of the Ottoman Empire, and touches upon the political events, international dynamics, and socioeconomic conditions that prevailed during the reigns of then-Ottoman Emperors when the Ottomans participated in international fairs. Then the study mentions the emergence of international fairs in the nineteenth century, and reveals that the act of exhibiting started to serve for different purposes than solving basic problems as it did in pre-industrial period and how it evolved into platforms where states display their powers and prestige. International fairs first emerged as a result of economic transition triggered by industrialisation since the eighteenth century, but became platforms where the states of the nineteenth century demonstrate their economic, social and political powers. In this process, representation and image management practices of the Empire in participating in international fairs to increase its visibility among world powers were analysed, and an answer was sought whether it achieved its purpose. In this context, the study addresses the concept of image in public relations perspective and how the Empire employed and displayed it in the past in international platforms as part of its image management. Key words: International World Fairs, Image, Ottoman, Prestige, Representation.