İmalat sektörü işletmelerinin sermaye yapısına etki eden faktörlerin analizi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NİLÜFER YÜCEDAĞ ERDİNÇ

Danışman: GÜVEN SAYILGAN

Özet:

İşletmelerin sermaye yapılarını nasıl seçeceği ve makroekonomik faktörlerin karar verme sürecini nasıl etkileyeceği finans literatürünün üzerinde hala çalışmaya devam ettiği konulardan birisidir. Bu çalışmada 2009-2017 yılları arasında hisse senetleri Borsa İstanbul'da faaliyette bulunan 134 işletmenin sermaye yapısına etki eden içsel ve dışsal değişkenleri belirlenmeye çalışılmıştır. Verilerine kesintisiz şekilde ulaşılan imalat işletmelerinin içsel ve dışsal değişkenler ile kaldıraç oranları arasındaki ilişkilere ek olarak araştırmaya dahil edilen içsel değişkenler ile dışsal değişkenlerin birbirine olan katkısı da incelenmiştir. İşletmelerin tamamı incelenmiş, aynı zamanda aktif büyüklüklerine göre büyük, orta ve küçük ölçekli işletmeler olarak gruplandırılarak aralarındaki benzerlik ve farklılıklar da araştırılmıştır. İşletmelerin çeyrek dönem verileri kanonik korelasyon yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kaldıraç oranlarıyla seçilen içsel ve dışsal faktörler arasında güçlü bir ilişki bulunmuştur. Aynı zamanda sermaye yapısına etki eden içsel ve dışsal faktörler arasında da güçlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. İçsel değişkenlerden işletme büyüklüğü, likidite ve karlılık değişkenleri en fazla katkı sağlayan içsel değişkenler olurken, dışsal değişkenler içerisinde GSYİH büyüme oranı ve döviz kuru oranı en fazla katkısı olan dışsal değişkenler olarak belirlenmiştir. İşletme büyüklüğü işletmelerin tamamı ve büyük ölçekli işletmeler için en önemli içsel değişken olurken, orta ve küçük ölçekli işletmeler için likidite değişkeni en fazla katkı yapan değişken olarak bulunmuştur. GSYİH büyüme oranı tüm işletmeler için en önemli dışsal değişken olarak tespit edilmiştir. İşletmelerin sermaye yapısı kararlarında hem ödünleşme teorisi hem de finansman hiyerarşisi teorisi ile uyumlu olduğu belirlenmiştir. How businesses choose their capital structures and how macroeconomic factors affect their decision-making processes is one of the topics that the finance literature continues to work on. In this study, the internal and external variables that affect the capital structure of 134 companies, which were traded at Borsa İstanbul between 2009 and 2017 are tried to be determined. In addition to the relationships between leverage ratios and internal& external variables of the manufacturing firms whose data are accessed continuously, the contribution of these internal and external factors to each other was also examined. All firms were assessed and also grouped as large, medium and small-scale enterprises based on their assets sized groups, and were compared to each other in order to determine their similarities and differences on a common plain. Canonical Correlation Method was used. According to the results, a strong relationship was found between leverage ratios and selected internal and external factors. While the firm size, liquidity and profitability were the most contributing internal variables, GDP growth rate ratio and exchange rate ratio were found to be the most contributing external variables.While firm size was the most important internal variable for all firms and large-scale firms, liquidity variable was found to be the most contributing variable for medium and small-scale firms. GDP growth rate ratio was explored to be the most significant external variable for all firms. It was identified that the firms act in accord with both Trade-off Theory and Pecking Order Theory at their capital structure decisions.