Ispanak (Spinacia oleracea. L.) bitkisinde biyokömürün kadmiyum toksisitesini önleme ve mineral element konsantrasyonları üzerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ABDOUL RASMANE OUEDRAOGO

Danışman: SÜLEYMAN TABAN

Özet:

Çalışmada, biyokömürün ıspanak (Spinacia oleracea. L.) bitkisinde kadmiyum toksisitesini önleme ve mineral element konsantrasyonları üzerine olan etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 kg toprak alan saksılarda sera koşullarında 3 tekerrürlü olarak yürütülen denemede, toprağa kadmiyum 0 mg kg-1 (kontrol), 25 mg kg-1 , 50 mg kg-1 ve 100 mg kg-1 olacak şekilde CdSO4‟tan, tavuk gübresinden elde edilen biyokömür ise, 0 g kg-1 , 5 g kg-1 ve 10 g kg-1 dozlarında uygulanmış ve toprakla iyice karıştırılmıştır. Deneme sonunda ıspanak bitkisinin gelişimi üzerine uygulanan kadmiyum olumsuz etki göstermiş ve bitkinin toprak üstü aksamı ile kök kuru madde miktarı önemli oranda azalmıştır. Biyokömür uygulaması ise ıspanak bitkisinin toprak üstü aksam ve kök gelişimini olumlu yönde etkilemiş ve toprak üstü aksamı ile kök kuru madde miktarı önemli oranda artırmıştır. Ispanak bitkisinin toprak üstü aksam ve kök kadmiyum konsantrasyonları uygulanan kadmiyuma bağlı olarak artarken, uygulanan biyokömüre bağlı olarak azalmıştır. Kadmiyum uygulaması ıspanak bitkisi toprak üstü aksamının fosfor, potasyum, bakır, çinko, mangan ve bor konsantrasyonlarını azaltırken, kalsiyum ve magnezyum konsantrasyonlarını artırmıştır. Demir konsantrasyonunda ise artış ve azalışlara neden olmuştur. Kadmiyum uygulaması ıspanak bitkisi kökünün fosfor, potasyum, çinko ve mangan konsantrasyonlarını azaltırken, kalsiyum ve bakır konsantrasyonlarını artırmıştır. Biyokömür uygulaması ıspanak bitkisi toprak üstü aksamının mangan ve bor konsantrasyonlarını azaltırken, fosfor, potasyum ve çinko konsantrasyonlarını artırmıştır. Demir ve bakır konsantrasyonunda ise artış ve azalışlara neden olmuştur. Biyokömür uygulaması ıspanak bitkisi kökünün fosfor, potasyum ve çinko konsantrasyonlarını artırmıştır. Deneme sonunda biyokömürün ıspanak bitkisi üzerine olan olumsuz etkisini önemli oranda azalttığı belirlenmiştir.