Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ İLKER KURT
Danışman: HASAN HÜSEYİN AKSOY
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de yükseköğretimin finansmanında yeni liberalpolitikalar bağlamında yaşanan değişimin/dönüşümün yükseköğretim sisteminde yarattığıetkileri, yükseköğretimin finansmanında 1938’li yıllardan 1980’li yıllara ve 1980’li yıllardangünümüze kaynak kullanımında nasıl bir değişim yaşandığını, üniversite harcamamiktarlarının zamansal değişiminden ve üniversite yöneticilerinin görüş ve düşüncelerindenyola çıkılarak ortaya konmasıdır. Araştırma kapsamında görüşme yapılan üniversiteyöneticilerinin (Rektör, Rektör Yardımcısı, Dekan, Dekan Yardımcısı) Türkiye’deyükseköğretimin finansmanı konusunda üniversiteleri/fakülteleri bağlamında yaşadıklarıdeneyimler, finansman konusunda temel yaklaşımları, finansmana bağlı diğer konularla ilgiligörüş ve düşünceleri, Türkiye’de son zamanlarda finansman konusunda yaşanan değişimeilişkin görüş ve düşünceleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu amaçlar doğrultusundaTürkiye’de yeni liberal politikaların etkili olduğu 1980’li yılların öncesi ve sonrasındaüniversite harcamalarındaki değişim 1938-1980 ve 1981-2012 yılları arasındaki üniversitetoplam harcama miktarları karşılaştırılarak bu iki dönem arasındaki farklılıklar belirlenmeyeçalışılmıştır. Araştırmada üniversite harcamaları nicel analiz ile tarama modeli kullanılarakbetimlenmiştir. Bunun yanında 26 üniversite yöneticisi ile 2013-2014 öğretim yılındagörüşme yapılmıştır. Bu bağlamda çalışmada nicel ve nitel araştırma yaklaşımı birliktekullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, Türkiye’de 1938-1980 yılları arasındayükseköğretime yapılan harcama miktarındaki artışın 1980-2012 yılları arasına göre dahafazla olduğu belirlenmiştir. 1938-1980 yılları arasında yükseköğretime yapılan toplamharcamaların yıllık ortalama % 12,3 arttığı, buna karşılık 1980-2012 yılları arasında da buoranın % 6,6 olduğu göz önüne alındığında Türkiye’de 1980’li yıllardan sonrayükseköğretime ayrılan paylarda önemli miktarlarda kısıntıya gidildiği anlaşılmaktadır.AbstractThe aim of this research, is to present the effects of change/conversion of highereducation financing in Turkey in context of neo liberal policies, on higher education system,how the resource usage for higher education financing changed starting from 1938’s till1980’s and from 1980’s till today by taking temporal changes in university expense amountsand opinions of university administrators into account. Under the scope of the research, theexperiences of university administrators with whom interviews were made (rector, deputyrector, dean, deputy dean) related with higher education financing in context of theiruniversities/faculties, their basic approaches related with financing, their opinions related withother subjects depending on financing and their opinions about the recent change in financingfaced in Turkey, were presented. In line with these aims, the change in university expensesbefore and after 1980’s when the new liberal policies were effective were determined bycomparing the total university expense amounts in 1938-1980 and 1981-2012 periods. In theresearch, university expenses were determined by using scanning with qualitative analysis.Apart from that interviews were made with 26 university students in 2013-2014 academicyear. In this context, qualitative and quantitative research approaches were used together inthe study. According to the findings obtained in the research it was determined that theincrease in expense amount for higher education between 1938 and 1980 was highercompared to the increase between 1980 and 2012. Considering that the total expenses madefor higher education increased by 12.3% between 1938 and 1980 while this amount increasedonly by 6.6% between 1980 and 2012, it is understood that important limitations were appliedrelated with shares spared for higher education in Turkey after 1980’s.