Fail ve mağdur / Perpetrator and victim


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Eylem Baş Bayraktaroğlu

Danışman: MUHARREM ÖZEN

Özet:

Tezde ceza hukukunda fail ve mağdur, üç bölüm altında incelenmiştir. Birinci bölümde faile ve mağdura ilişkin temel kavramlara yer verilmiştir. İkinci bölümde fail, üçüncü bölümde ise mağdur incelenmiştir. İşlenen her bir suç iki tarafın arasında ortaya çıkar. Taraflardan birini mağdur diğerini ise fail oluşturur. Suç genel teorisinde kendine has bir yeri olan bu iki kavramın sınırlarının ortaya konulması gereklidir. Bu kapsamda kimlerin fail ve mağdur olabileceği hususu önem taşımaktadır. Ceza hukuku anlamında hukuka aykırı fiili gerçekleştiren kişi suçun failidir. Günümüzde artık Anglo-Sakson ve tamamen olmasa da çoğu Kıta Avrupa hukuk sistemi, tüzel kişilerin ceza sorumluluğunu kabul etmektedir. Hatta tüzel kişiliği bulunmayan toplulukların dahi ceza sorumluluğunu kabul eden ülkeler bulunmaktadır. Ancak ceza sorumluluğu şahsidir. Ayrıca, ceza müeyyidesinin amacı ve son araç olması karşısında tüzel kişilerin ceza sorumluluğunun benimsenmesinden bahsedilemez. Bu nedenle yalnızca gerçek kişinin fail olmasından ve ceza sorumluluğundan bahsetmek mümkündür. Suçun hukuki konusunun sahibi ya da hamili mağdurdur. Kimlerin mağdur olabileceği ise doktrinde oldukça tartışmalı bir konudur. Genel kanaat yalnızca gerçek kişilerin mağdur olabileceği yönündedir. Ancak kişinin bu kapsamda gerçek ve tüzel kişinin ve de toplum, aile, uluslararası toplum gibi kişi olmayan toplulukların da mağdur olabilmesi mümkündür.