Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET UZMAN
Danışman: ONGUN UYSAL
Özet:Kısraklarda Uterus ve Ovaryumdaki Değişimlerin Ultrasonografik YöntemleDeğerlendirilmesi ile Uygun Sun'i Tohumlama Zamanının SaptanmasıBu çalışmada geleneksel klinik muayene yöntemleri (aygır testi, rektal palpasyon, vespekülüm ile vagina-serviks uteri kontrolleri) ve elde sıfat (doğal aşım) yapılarak elde edilenreprodüktif özelliklerin (gebelik, doğum, ikizlik, abort, gebelik başına düşen aşım sayısı,östrusların yoğun olarak görüldüğü ay) ultrasonografi ile uygun tohumlama zamanı tespitedilen ve sun'i tohumlama (yağsız süt tozu-glikoz sulandırıcısı ile sulandırılmış taze spermakullanılarak) yapılarak elde edilen reprodüktif özelliklerle karşılaştırılması amaçlandı.Çalışmada, her yıl damızlık olarak ayrılan 5 -15 yaşlı 450-650 kg ağırlığında ngiliz veAvrupa sıcakkanlısı ortalama 20-25 kısrak ve 3 aygır kullanıldı.Geleneksel klinik muayene yöntemleri ile çalışmanın birinci bölümünde yapılan üretimfaaliyetleri sonucunda; ortalama gebelik, doğum, ikizlik, abort oranları ve her gebelik içingereken aşım sayısı sırasıyla %72,8 , %70,8 , %3,2 , %4,5 ve 3,1 olarak tespit edildi.Ultrasonografik muayeneler ve sun'i tohumlamanın yapıldığı çalışmanın ikincibölümünde; ortalama gebelik, doğum, ikizlik, abort oranları ve her gebelik için gerekentohumlama sayısı sırası ile %86,3 , %84,3 , %1,1 , %2,3 ve 1,8 olarak belirlendi.Sonuç olarak geleneksel klinik muayene yöntemlerinin yanında, genital sisteminfizyolojik ve patolojik kontrollerinin ultrasonografik muayenelerle yapılarak elde edilensonuçlara göre damızlık kısrakların belirlenmesi ve aşım/tohumlama sezonunda ovulasyonzamanlarının ultrasonografik muayenelerle tesbitine yönelik kontrollerin yapılmasının yararlıolduğu kanısına varıldı. AbstractUltrasonographic evaluation of ovarium and uterus of mares to accept artificialinsemination time.In this study, reproductive properties acquired by traditional clinical examinationmethods and natural mating is aimed to be compared to US examination and artificialinsemination (native sperma is extended with the instant nonfat dried milk-glucose extender)of horses.20-25 mares and 3 stallions of Thoroughbred and European Warm-blood horses in agesbetween 5-15 and 450-650 kg. bodyweight were evaluated for the study.Pregnancy, parturition, twin birth, abort rates and number of mating for each pregnancyof the first (traditional clinical examination and natural mating) group were calculatedapproximately 72,8% , 70,8% , 3,2% , 4,5% and 3,1.The values gained from the second (USG and artificial insemination) group were86,3%, 84,3% , 1,1% , 2,3% and 1,8.As a result; in addition to the traditional clinical examination methods; US examinationof mares? genital system for physiological and pathological evaluation and determiningovulation time at mating / insemination season, are seemed to be useful.