Küresel çevresel yönetişim (iyi yönetim)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ESRA ÜZEL

Danışman: NESRİN ALGAN

Özet:

Dünyadaki pek çok değişim, özellikle küresel çevre sorunları uluslararası işbirliklerinin şekillerinde, küresel yönetim kurumlarında ve bunların yöntemlerinde bazı yenilikler yapılması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Bu düşüncelerden yola çıkan uluslararası örgütler, çevrenin korunmasına ve geliştirilmesine yönelik ortak politikalar üretmek amacıyla çalışmalara başlamışlardır. Uluslararası oluşumlar tarafından “küresel sorunlar küresel çözümler gerektirir.” sloganı benimsenerek, geleneksel yönetim anlayışının yerini, katılımcılığa ve ortaklıklara dayalı çok aktörlü yönetim olarak tanımlanan yeni bir yönetim anlayışının almaya başladığı görülmektedir. Yönetişim kavramı ile sürdürülebilir gelişme yaklaşımına atıfta bulunularak geliştirilen “Küresel Çevresel Yönetişim” kavramı temel olarak liberal çevrecilik normlarına dayanmaktadır. Üç bölümden oluşan bu tez çalışmasının, birinci bölümünün ilk kısmında, yönetişim kavramının ortaya çıkış süreci, tanımı ve anlamı üzerindeki farklı yorumlar ile özellikleri, hedefleri, unsurları, aktörleri, araçları ile göstergeleri incelenmeye çalışılmıştır. Kavrama yönelik uluslararası kuruluşların yaklaşımlarına yönetişim ve siyasal sistem alt başlığı altında ayrıca yer verilmiştir. Tezin birinci bölümünün ikinci kısmında ise, sürdürülebilir gelişme kavramı ile yönetişim ilişkisi ele alınmıştır. Çalışmanın bu bölümünün son kısmında ise yönetişim kavramına yönelik tartışmalar ile eleştirilere yer verilmiştir. Tezin ikinci bölümünde küresel çevresel yönetişim kavramı uluslararası kurumların yaklaşımları ile birlikte ele alınmıştır. Bu kısmın başlangıç bölümünde küresel düzeyde çevresel yönetişimin ortaya çıkış süreci, anlamı, kapsamı, amaçları, küresel çevresel yönetişim senaryoları, akçal kaynakları detaylı bir biçimde incelenmiştir. Ayrıca, sürdürülebilir gelişme paradigmasının hayata geçirilebileceği ortam olarak sunulan küresel çevresel yönetişim kavramının aktörleri ve rolleri açıklığa kavuşturulmuştur. Bu çalışmanın üçüncü bölümünde, küresel yönetişim anlayışı Birleşmiş Milletler çevre konferansları ve Birleşmiş Milletler Küresel Yönetişim Komisyonu görüşleri çerçevesinde değerlendirilmeye çalışılmıştır.