Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞULE NUR YILDIRIM
Danışman: Tuğba Bezgin
Özet:
Bu .alışmanın amacı süt molar hipomineralizasyonu bulunan 4-6 yaş grubu .ocuklarda etiyolojik
fakt.rlerinin değerlendirilmesi, SMH g.rülme durumu ve SMH’nin şiddetinin .ocukların yaşam
kalitesine olan etkisinin araştırılmasıdır. Araştırma grubu 100 sağlıklı ve 100 SMH’li .ocuk ve
velilerinden oluşmaktadır. Klinik muayenede; ICDAS II, dmft/s, ortalama plak skoru ve SMH şiddeti
ve hassasiyet varlığı değerlendirilmiştir. SMH etiyolojisinin belirlenebilmesi i.in demografik veri ve
etiyoloji anketi oluşturulmuştur. SMH’li hastalarda ağız sağlığının yaşam kalitesine etkisinin
değerlendirilmesi i.in POQL .l.eği veli bilgi formu kullanılmıştır. SMH’li .ocukların dmfs skorları,
sağlıklı .ocuklara g.re anlamlı derece yüksek bulunmuştur (p<0,05). Hipomineralizasyondan en .ok
etkilenen diş 85 numara, en az etkilenen diş ise 55 numaralı diş olarak tespit edilmiştir. .alışma
grubundaki süt ikinci molar dişlerin, %26’sı sınırları belirgin opak lezyonlar, %4’ü sürme sonrası mine
yıkımı, %22’si atipik .ürük, %7si atipik restorasyon ve %1’i SMH nedeniyle .ekilmiştir. Süt ikinci
molar dişlerin %44’ü hipomineralizasyondan hafif şiddette etkilenirken, %56’sı şiddetli olarak
etkilenmiştir. MIH-TNI indeksine g.re en fazla hassasiyet ve en fazla defektin bulunduğu b.lge sağ alt
arka grup olarak tespit edilmiştir. Etiyolojik fakt.rler değerlendirildiğinde; 35 yaş üstü gebeliklerde,
doğum sırasında herhangi bir komplikasyon meydana gelmesi durumunda, prematüre doğum, gebeliğin
son 3 aylık d.neminde herhangi bir hastalık ge.irilmesi durumunda, gebelikte D vit veya Ca eksikliği
yaşanmasında, düşük doğum ağırlığı, 8 ay veya daha az anne sütü alma durumunda istatistiksel olarak
SMH g.rülme ihtimali artmaktadır (p<0,05). Yaşamın ilk yıllarında ge.irilen egzama, alt solunum yolu
enfeksiyonu, egzama , orta kulak enfeksiyonu ve yılda 3 veya daha fazla ateşlenme durumunda SMH
g.rülme ihtimali istatistiksel olarak artmaktadır (p<0,05). Erken .ocukluk d.neminde ge.irilen diyare,
GİS problemleri, idrar yolu enfeksiyonu, b.brek yetmezliği veya nefropati varlığı, zatürre, astım, kızıl
kızamık, kızamık.ık, su.i.eği, kabakulak SMH ile ilişki bulunamamıştır. SMH varlığında .ocukların
ASBYK’sinin istatistiksel olarak anlamlı .l.üde daha k.tü etkilendiği g.rülmüştür (p<0,05). Kız
.ocuklarının ağız sağlığı durumunun erkek .ocuklarına g.re yaşam kalitesini daha k.tü etkilediği
g.rülmüştür. SMH g.rülen .ocukların fiziksel fonksiyon ve rol fonksiyon skorları istatistiksel olarak
anlamlı derece yüksek bulunurken (p<0,05), sosyal etki ve duygusal etki skorlarında istatistiksel olarak
anlamlı farklılık tespit edilememiştir (p>0,05). MIH-TNI indeksine g.re SMH’li .ocukların hassasiyet
varlığı durumunda fiziksel fonksiyon, duygusal etki ve toplam yaşam kalitesi skorlarının istatistiksel
olarak anlamlı derecede arttığı g.rülmektedir (p<0,05). SMH’den şiddetli etkilenen .ocuklarda sosyal
etki skorları, hafif etkilenen .ocuklara g.re istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur
(p<0,05). SMH’nin etiyolojisinin belirlenebilmesi i.in, velilerin uzun d.nem hafızasına dayanan değil
tıbbi verilerin değerlendirilmeye alındığı, hastalığın meydana geldiği zaman ve etki süresinin hangi tipte
defektlere yol a.tığının belirlenebileceği uzun d.nem .alışmalara ihtiya. vardır. Gelişimsel mine
defekti bulunan .ocukların farklı yaş gruplarında değerlendirilebileceği yaşam kalitesi .l.ekleri ile
hipomineralizasyonun şiddetinin uzun d.nemli ilişkisinin değerlendirilmesi ve daha geniş hasta
popülasyonlarında uygulanması gerektiği düşünülmektedir.
Anahtar S.zcükler: Ağız Sağlığına Bağlı Yaşam Kalitesi, Etiyoloji, POQL, Süt Molar
Hipomineralizasyonu, Yaşam Kalitesi.