Sendikasyon kredisi sözleşmelerine uygulanacak Hukuk


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HANİFE NİHAL BERKER

Danışman: GÜLİN GÜNGÖR

Özet:

Ticarî ve ekonomik faaliyetlerde gözlenen gelişmeler krediyi günlük hayatın bir parçası haline getirmiş ve en küçük alış-veriş ilişkisinden, büyük ölçekli projelerin finansmanına kadar kredi kullanımı yaygınlaşmıştır. Kredi 'belli bir satın alma gücünden, belli ve geçici bir süre ile vazgeçmek' olarak tanımlanabilir, bir riskten doğacak sorumluluğun herhangi bir şekilde üstlenilmesi de kredi kapsamında kabul edilmelidir. Bu surette kredinin tanımında zaman, güven, risk ve gelir olarak sıralanabilecek dört temel unsur yer almaktadır. Ticari krediler, ticarî bir banka tarafından veya bir çok ticarî bankanın bir araya gelerek bir grup halinde finansman sağladıkları 'sendikasyon kredileri' şeklinde veya ticarî bankalar aracılığı ile uluslararası sermaye piyasalarında tahvil ihraci şeklinde gerçekleştirilebilecektir. Ticarî bankalar, özel ve kamu tüzel kişilerinin kredi ihtiyaçlarını karşılamakta önemli bir rol oynamaktadırlar. Bankalar, yasal engeller veya kapasite yetersizliği nedeniyle kendi imkanları ile karşılayamadıkları bir kredi talebi karşısında sendikasyon yöntemini kullanmaktadırlar. Sendikasyon Kredisi, iki veya ikiden fazla kredi kuruluşunun biraraya gelmesiyle ve genellikle birinin önderliğinde, ortak bir dokümantasyon altında, benzer hüküm ve koşullarla ve ortak bir temsilci vekil kullanılarak büyük miktarda fon ihtiyacında bulunan borçluya sağlanan kredi olarak tanımlanabilir Sendikasyon borç vermekten doğan riskin dağıtıldığı bir teknik olduğundan tek bir bankanın kendi portföyüne alabileceğinden fazla miktarda krediler için bu yöntem kullanılmaktadır. Borçlunun ihtiyacının, bankadan kredi limitin aşan miktara ulaşması halinde, banka bu krediyi sağlamak için, krediye katılacak başka bankalar arar. Sendikasyon kredisi sözleşmeleri oluşumuna göre, doğrudan kredi sendikasyonu, katılım sendikasyonu ve karma sendikasyon olarak üç; kredi ihtiyacına göre ise, belirli vadeli, devredilebilir, rotatif kredi, teminat, kabul ve ihale kredileri olarak altı türe ayrılır. Diğer kredi sözleşmelerinde olduğu gibi sendikasyon kredisi sözleşmelerinde de temel olarak 'Borçlu' ve 'Kredi Veren' olmak üzere iki taraf bulunmaktadır. Kredi veren bankalar grubu içinde Lider Banka yanında Yönetici Bankalar Grubu, Yardımcı Yönetici Bankalar Grubu gibi alt gruplar da bulunabilmektedir. Ayrıca kredinin işleyişini kolaylaştırmak üzere kredinin türüne göre Aracı Banka ya da Temsilci Vekil, İhraç ve Ödeme Aracısı, Akreditif Bankası, Garantör gibi taraflar da yer almaktadır. Geleneksel devletler özel hukuku metodu, yabancılık unsuru içeren bir olaya uygulanacak yetkili kanunun tespitinde hukukî ilişkilerin niteliğinden hareketle soyut nitelikteki bu hukukî ilişkilerin niteliğine göre, unsurlarından birisine ağırlık vermekte, kendisine ağırlık verilen unsurdan hareketle belli bir hukukî ilişkiye uygulanacak hukuk belirlenmektedir. Sözleşmelerde ortaya çıkan hukukî ilişkiler tarafların isteklerine bağlı olarak oluşmaktadır. İç hukukta sözleşmeler alanında tanınan bu sözleşme serbestîsi devletler özel hukukunda farklı nitelikte olmakla birlikte 'hukuk seçimi' veya 'irade muhtariyeti' denilen kavramın ve bununla uyumlu tatbikatın gelişmesine yol açmıştır. Sözleşmeler alanında taraf menfaatinin ağır basması, taraf menfaatinin söz konusu olduğu diğer hallerde, 'kişinin hukuku ve aile hukuku ilişkilerindeki' gibi millî hukukun değil, tarafların seçtikleri hukukun uygulanması ile sonuçlanmıştır.