Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMIN ABBASOV
Danışman: BÜLENT ALGAN
Özet:1944 yılında İkinci Dünya Savaşı sırasında SSCB yönetimi tarafından Gürcistan’ın Ahıska bölgesinde yaşayan ve çoğunluğu Türklerden oluşan nüfus Orta Asya ülkelerine sürgün edilmiştir. Sürgün edilirken mülk ve malvarlıklarına devlet tarafından el konulmuş ve bölgede yerleştirilen Gürcülere devredilmiştir. 1956 tarihine kadar kamplara tahkim edilmiş Ahıskalılara sonrasında da vatanlarına geri dönmelerine devlet tarafından izin verilmemiştir. SSCB’nin devlet olarak ortadan kalkmasından sonra Gürcistan bağımsızlık kazanarak Avrupa Konseyi’ne üye olarak kabul edilmiş, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ve mülkiyet hakkının ele alındığı Sözleşme’ye Ek 1 No’lu Protokol’ü imzalamıştır. Ayrıca Gürcistan, Ahıskalıların geri dönüş sorununun çözülmesi için tek taraflı söz vermeyi gerçekleştirmiştir. Bununa da, Ahıskalıların vatanlarına dönüş mücadelesi uluslararası boyuta taşınmıştır. Gürcistan hükümeti tarafından Ahıskalıların geri dönüşüne ilişkin 11 Temmuz 2007 tarihli 5261 sayılı Kanun’un kabul edilmesine ve Kararnameler çıkarılmasına rağmen, söz konusu ulusal mevzuatta Ahıskalıların mülkiyet haklarına ilişkin hükümler ele alınmamıştır. Mülkiyet hakkının düzenlendiği AİHS 1 No’lu Ek Protokol’ün 1. maddesinin Gürcistan Devleti tarafından ihlal edilmesine ilişkin iddialar gerek devlet başvurusu gerekse de bireysel başvuru yoluyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önüne taşınabilmektedir. Mahkeme iddiayı mülkiyet hakkının devam eden ihlali şeklinde değerlendireceği durumda Ahıskalıların lehine karar çıkarabilir. Devletin sürgün edilenlerin mülkiyetine makul karşılık ödemeden (tazminat) el koyması Ahıskalıların mülkiyet haklarının ihlal edilmesi şeklinde değerlendirilebilir.