Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EZGİ SERTKAN
Danışman: Özgür Baştürk
Özet:
Bu tez çalışmasında, tutulma zamanlaması değişimi yöntemiyle gezegen ve kahve-
rengi cüce kütle limitleri dahilinde ilave bileşen varlığı önerilen ortak zarf evresi
sonrası çift yıldız sistemlerini kapsayan ilk sistematik katalog olan CuPS-ETV (Ca-
talog of Circumbinary Planetary Systems Discovered with Eclipse Timing Variation
Technique) geliştirilmiştir. Çalışmanın temel amacı, bu sistemlerde önerilen üçüncü
cisimlerin yörünge ve fiziksel parametrelerini, bileşen yıldız özellikleri ile birlikte
derleyerek, araştırmacılara açık erişimli ve sorgulanabilir bir veri yapısı sunmaktır.
Literatürde ETV tekniği ile ötegezegen ya da kahverengi cüce önerilen sistemler
belirlenmiş, bu sistemlere ait veriler CDS/SIMBAD ve NASA/ADS veri tabanları
üzerinden toplanmıştır. Toplamda 25 sistemde önerilen 37 ilave cisme ait yörünge
periyotları, kütleler, eksantrisite ve diğer fiziksel parametreler dört ana katman hâ-
linde (sistem, yıldız, gezegen, referans) yapılandırılmış ve CSV formatında erişime
sunulmuştur. Tez kapsamında, biri sdB+dM türünde olan DD CrB ve diğeri ka-
taklizmik değişen sınıfında yer alan DW UMa sistemi için tutulma zamanlaması
analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu iki sistem üzerinde yapılan modellemelerle, üçüncü
cisim varlığına dair öngörüler test edilmiş ve CuPS-ETV kataloğunun kapsamı özel
örneklerle desteklenmiştir.