Siyasal İslam ve Mısır'da Müslüman Kardeşler'in dönüşümü


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ECEHAN SOMUNCUOĞLU

Danışman: MELEK MELAHAT FIRAT

Özet:

Bu çalışma, ilk modern İslami kitle hareketi olarak siyasal İslam tartışmalarının merkezinde yer alan Mısırlı Müslüman Kardeşler'in dönüşümünü incelemektedir. Çalışmada, Müslüman Kardeşler'in dönüşümünün örgütün inanç veya ideolojisine indirgenemeyecek kadar çok boyutlu unsurlarla ilişkili olduğu iddia edilmektedir. Bu iddia temel dayanağını, Müslüman Kardeşler'in öncelikle Mısır'ın özgül sorunlarına odaklanan bir dini dernek olarak kurulduğundan beri izlediği stratejilerden, davranış kalıplarından, ideolojik dönüşümünden ve Mısır yönetimiyle etkileşiminden almaktadır. Çalışmada, Müslüman Kardeşler'in dini bir dernekten siyasi bir partiye dönüşünün kapsamlı bir analizi sunulmakta, örgütün siyasal İslam anlayışı ve bu anlayışın süreklilik ve kopuş öğeleri incelenmektedir. Çalışmada, 1928'de kuruluşundan 3 Temmuz 2013 darbesine kadar Müslüman Kardeşler'in Mısır rejimi ile ilişkisi ve geçirdiği ideolojik dönüşüm tarihsel bir perpektiften ele alınmıştır. Müslüman Kardeşler'in dönüşümünün, Mısır rejiminin yapısı ve Mısır'ın siyasi kültürü gibi değişime açık olgulardan ve örgüt içi tartışmalardan kaynaklandığı tezine dayanmaktadır. Bu bağlamda Müslüman Kardeşler gibi İslami hareketlerin tarihsel biçimlerinin sürekliliklerinin olmadığı gösterilmeye çalışılmaktadır. Müslüman Kardeşler'in diğer dini ve seküler gruplarla paylaştığı süreçlerin ve söylemlerin ortaklığı vurgulanmaktadır. This study explores the evolution of Egyptian Muslim Brotherhood placing at the core of political Islam discussions, as one of the first modern Islamic mass movements. This study claims that, given the deep historical roots of the organization, dismantling Muslim Brotherhood is connected to multiple factors beyond their beliefs and ideology. This claim is based the anlysis of the strategy they followed, their behavior patterns, evolution of their ideology and how they have interacted with those power in Egypt, since their inception as a local religious movement focused on Egypt's problems. This study presents a detailed and comprehensive analysis of how Muslim Brotherhood evolved from a small religious movement to a political party, along with their view on political Islam, the elements of continuity and break off within this view. In this study Muslim Brotherhood's relationship with the Egyptian regime from its birth in 1928 until July 3rd coup d'etat (2013) and its ideological evolution within this time frame from, a historical perspective. The evolution of Muslim Brotherhood is based on the thesis that it is grounded to the facts such as the structure of the Egyptian regime, Egypt's political culture and the internal debates, which are open to change. In this regard, it is tried to be shown that Islamic movements such as Muslim Brotherhood not having historical continuity in their forms and structures. It is emphasized that Muslim Brotherhood go through a typical evolution process and shares a similar discourse with other religious and secular movements.