Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ABDULLAH DAĞCI
Danışman: ÖZNUR ÖZDOĞAN
Özet:Araştırmanın amacı huzurevi yaşlılarının manevi gereksinimlerini belirlemek, bu gereksinimleri karşılamak için manevi bakım içerikleri hazırlamak, huzurevi yaşlılarına uygulanan bu içeriklerin umut, psikolojik iyi oluş ve Tanrı algısı düzeyleri üzerindeki etkililiğini değerlendirmektir. Bu kapsamda yaşlılık ve manevi başa çıkma konuları arasındaki ilişki ele alınmış ve araştırma sürecinde yaşlılıkta manevi başa çıkma konusu başat rol oynamıştır. Araştırmanın çalışma grubu Sinop, Konya ve Kastamonu il merkezlerindeki üç huzurevinde ikamet eden 76 gönüllü yaşlıdan oluşturulmuş ve bunların 38’i deney grubuna ve 38’i kontrol grubuna atanmıştır. Manevi gereksinimleri belirleme aşamasında keşifsel desenin prensipleri benimsenmiş ve fenomenolojik araştırma yöntemi takip edilmiştir. Bu süreçte alanyazın taranmış, katılımcılar ile ikili görüşmeler gerçekleştirilmiş, huzurevlerindeki yaşlılar gözlemlenmiş ve alan uzmanlarına danışılmıştır. Manevi bakım içeriklerini uygularken gerçek deneysel tasarımlı kontrol gruplu ön test-son test deseni takip edilmiştir. Giriş, içerik sunumu, birlikte yorumlama, kısadan hisse, metaforlaştırma ve kalıcılığı sağlama adımlarından oluşan manevi bakım içerikleri tema odaklı grup toplantıları aracılığıyla uygulanmıştır. Manevi bakımın umut, psikolojik iyi oluş ve Tanrı algısı düzeyleri üzerindeki etkililiğini belirlemek amacıyla, bu üç değişkenin her birine yönelik ölçme araçları ön test, son test ve izleme testi olarak her iki gruptaki katılımcılara uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre huzurevi yaşlılarının temelde on üç manevi gereksinimi olduğuna ulaşılmıştır: Niyet, tövbe, aşkın yanımız maneviyat, olumlu düşünme, sevgi, şükür, sabır, tevekkül, affetme, tek başınalık, barış, bilgelik ve mutluluk. Araştırma kapsamında hazırlanan manevi bakım içeriklerinin yaşlıların bu manevi gereksinimlerini karşıladığı yapılan ikili görüşmeler ve gözlemler aracılığıyla tespit edilmiştir. Bunun yanında manevi bakım içeriklerinin uygulandığı deney grubundaki yaşlılarının umut, psikolojik iyi oluş ve sevgi yönelimli Tanrı algısı düzeylerinin arttığına ulaşılmıştır. Sonuç olarak huzurevi yaşlılarının on üç manevi gereksiniminin olduğu, hazırlanan manevi bakım içeriklerinin yaşlıların hem manevi gereksinimlerini karşıladığı hem de onların umut, psikolojik iyi oluş ve sevgi yönelimli Tanrı algısı düzeylerini artırdığı tespit edilmiştir.